Cõi người rung chuông tận thế - Hồ Anh Thái

Còn làm gì nữa, gã sinh ra để mà đi biển. Biển dễ hiểu, biển thành thật và rộng lượng. Đi biển gã không hề say sóng. Vậy mà về đất liền gã mắc chứng say bờ. Đất dưới chân chung chiêng như sóng lượn. Nhìn người chỉ thấy những mặt người méo mó xám xịt như vụng về dập khuôn hàng loạt bằng chì. Một tấm con gái chẳng ra hồn người, nhưng coi như gia thất tạm yên một bề. Nợ đời gã đã trả xong. Gã phải quay về với biển. Hôm nay gã về Hà Nội ăn chơi quấy phá một ngày, hai ngày nữa tàu gã sẽ nhổ neo.
- Ngày ấy cậu bỏ nghề thuyền trưởng, anh em ai cũng tiếc. Gã bảo. Hai chúng tôi đứng bên chiếc bánh lái. Tôi tiện tay quay một vòng. Giống như cái bánh xe thời gian. Giống như cái bánh xe luân hồi.

- Anh biết đấy, chúng ta ai cũng đầy những điều đáng tiếc. Tôi nói.
- Đã đành vậy. Nhưng nhiều khi tớ cứ tự hỏi vì sao một thằng tài hoa như vậy, đàng hoàng như vậy mà cũng gặp nhiều ngang trái. Cái hạng lem nhem dầu mỡ như tớ phải cắm mặt xuống bùn thì đã đành một nhẽ.
Tôi bảo gã đêm nay có thể ở lại phòng tôi, khỏi phải đi thuê phòng khác.
- Đồng ý. Nhưng để tớ quay lại với em gái kia một suất nữa. Xơi tích luỹ cho một chuyến lênh đênh dài ngày mà.

Sau từng ấy truân chuyên mà gã vẫn luôn miệng hồn nhiên đi, vô tư đi, nợ đời đã trả xong rồi, bây giờ được thêm phần nào tức là lãi phần ấy.
Đêm, khi cả hai người ngủ chung một phòng, gã kể có một lần bất chợt gã nhớ đến tôi, gã bèn hỏi mọi người trên tàu xem tôi bây giờ ở đâu, làm ăn ra sao, nhưng không ai biết. ấy là lần tàu đi qua vùng vịnh Lan Hải, gã thấy hai mẹ con một thiếu phụ chở một thuyền nhãn đi bán. Đứa con trai chừng bốn tuổi ngước cặp mắt to sáng nhìn lên con tàu mà ao ước. Cặp mắt nó cũng màu nâu trong veo như mắt tôi. Gã đã có lần thấy tôi cũng ngước nhìn lên như thế, gương mặt cũng trong trẻo đầy khát khao như thế, khi tôi ngồi bên giá vẽ ở trên tàu.

Sáng hôm sau, gã chia tay tôi để trở lại Hải Phòng. Viễn dương bây giờ cũng khổ lắm. Tiền bạc nhiều đã thành chuyện vô nghĩa. Tiền bạc nhiều đã thành tai họa trong nhà. Kẻ ở trên bờ còn kiếm được nhiều tiền hơn. Đi biển không phải vì ních cho đầy túi nữa. Đi biển đã thành một thứ nghiệp chướng không tránh được. Một thứ ma túy không thể cai nghiện. Không nói ra, nhưng gã muốn rủ tôi quay trở lại tiêm chích cái thứ ma túy say biển ấy. Gã bảo tôi trở lại tàu thì còn vẽ được nhiều tranh đẹp.
Trong thâm tâm, tôi đồng ý với gã. Nhưng trước mắt, tôi cần phải sống. Mà mạng sống của tôi lại đang nằm trong tay một người khác.

* * *

Việc đầu tiên là tôi phải ném viên thuốc độc đi, nhưng một thứ thuốc độc cực mạnh như thế biết ném đi đâu? Người theo đạo Lửa không dám chôn tử thi vì sợ ô uế đất, không dám hỏa táng vì sợ làm ô uế lửa, không dám thả xuống nước vì sợ làm ô uế nước. Viên độc dược đối với tôi bây giờ cũng thế. Không thể ném xuống hồ nước. Không thể chôn xuống đất, chẳng may có con chó con mèo nào bới lên. Không thể vứt vào bãi rác, nhỡ có đứa trẻ nào đi kiếm tìm trong rác thải. Tôi loay hoay mãi, cuối cùng chọn cách ném viên thuốc xuống cống. Con người vẫn quen ném xuống cống tất cả những thứ bẩn thỉu, độc hại, thậm chí cả những thứ làm cống rãnh không lưu thông được.

Không còn viên thuốc độc nữa. Việc cùng lúc tôi phải làm là thanh lọc cái tâm hồn tội lỗi của mình. Từ giờ trở đi tôi sẽ không được phép nghĩ ác về Mai Trừng. Một điều ác người ta định làm cho cô, dù chỉ trong tâm tưởng, cũng sẽ rơi trở lại xuống đầu người đó.

Tôi thắp hương sám hối. Tôi cầu mong cho cô luôn gặp may mắn.
Xong xuôi tôi mới tìm đến nhà Mai Trừng theo địa chỉ gã Quốc Đài cho. Một căn nhà từ thời Tây nay được chia năm xẻ bảy cho bao nhiêu gia đình. Cầu thang gỗ mấy chục năm các công dân đổi đời lên làm chủ chỉ biết nện những gót chân làm chủ mà không chịu tu bổ, nay cứ cót két và rung giật như động kinh. Hành lang thành nơi tăng diện tích cho những căn hộ chật hẹp, người để cái bếp dầu, người để bếp than, người để rổ rau lên trên thùng nước.
Tôi đến trước căn phòng đã được những người ở tầng dưới chỉ cho. Gõ gõ mấy tiếng thiếu tự tin. Người mở cửa là một bà chừng hơn năm mươi tuổi, đeo kính lão, dáng vẻ như một bà giáo già mô phạm. Cô cho cháu hỏi Mai Trừng. Tôi thoắt biến thành một cậu học trò, đấy là do cái uy bà giáo của bà tác động tức thời đến người đối diện. Em nó đi rồi. Thưa cô, bao giờ thì Mai Trừng trở về? Là tôi nói em nó đi hẳn rồi, chẳng biết bao giờ mới trở lại. Cháu xin hỏi một câu nữa, cô có biết Mai Trừng đi đâu không? Giọng nói run run bức sốt của tôi khiến người đàn bà hơi giật mình. Đôi con ngươi mờ nhạt sau cặp kính như sững lại một thoáng. Rồi bà tránh cái nhìn hoang mang của tôi. Rất tiếc là tôi không biết.

Cánh cửa đã khép lại. Tôi loạng choạng ngược trở lại hành lang. Hoàn toàn tuyệt vọng. Tôi sẽ chết. Một cái chết oan uổng. Mai Trừng sẽ không hề biết rằng tôi tìm đến cô để sám hối, để xin cô tha thứ cho tội lỗi của ba gã trai đã chết, tha thứ cho cái ý đồ ban đầu của tôi là định giết cô bằng thuốc độc. Tôi hầu như không bước đi nổi. Tới chỗ bắt đầu bước xuống cầu thang, tôi ngồi phệt xuống, ngay ở chỗ bậc đầu tiên. Ngay cạnh rổ rau muống đã rửa của ai đó đặt trên một thùng nước.

Hay là Mai Trừng có nhà, nhưng cố tình tránh mặt tôi? Cô đã biết mặt tôi, ít nhất là trong lần giỡn sóng ở bãi biển Bình Sơn. Cô đã đối diện và đối thoại với tôi trong xưởng vẽ của Thuyền trưởng. Bây giờ thoáng nhìn thấy tôi, chắc cô chỉ nghĩ là tôi đi lùng giết cô. Và Mai Trừng sẽ ra tay trừng phạt trước. Không, tôi còn muốn sống. Đầu óc tôi giờ đây hoàn toàn trong sạch, ở trong ấy không hề có một thứ độc dược nào.

Tôi gục đầu lên cái tay vịn cầu thang bằng gỗ, nhìn chằm chằm vào rổ rau muống để trên thùng nước. Một con sâu rau xanh lét uốn mình co thót bò lên những cuộng rau. Con sâu sẽ đầu độc bát canh nhà ai đó. Người ta sẽ ăn phải nó mà vẫn thản nhiên chẳng hay biết. Cả cuộc đời sẽ đầy những sự đầu độc nho nhỏ và dần dần như vậy. Chỉ nhìn một lúc đã không sao chịu nổi. Tôi nhấc cuộng rau lên, rồi búng con sâu văng ra. Nó rơi xuống, quằn quại trên một bậc cầu thang gỗ.

- Này cháu.
Bà giáo già đã đứng sau lưng tôi từ lúc nào. Bà đã nhìn thấy cảnh tôi nhấc cuộng rau muống và búng con sâu đi. Tôi thả vội cuộng rau vào rổ, ngước nhìn lên. Có lẽ vẻ mặt tôi đau đớn và tuyệt vọng lắm, khiến bà giáo hơi rùng mình.

- Cháu vào nhà đi, vào trong nhà một lát. Bà hơi tập tễnh dẫn tôi đi trở lại dọc theo hành lang để vào nhà. Bà rót nước cho tôi uống. Nước chè tươi vàng sóng sánh làm tôi tỉnh táo hơn chút ít.
- Vậy anh với em nó là thế nào? - Dạ, cháu là bạn.
Bạn là một từ cực kỳ tế nhị khi người ta tránh nói những từ như bồ bịch, người yêu. Bà giáo hiểu theo đúng cái nghĩa tế nhị mà tôi không chủ tâm muốn bà hiểu thế.

- Vậy anh em có gì thì bảo nhau, nói cho nhau hiểu ra. Tội tình gì mà giận dỗi đùng đùng bỏ đi như vậy.
Tôi không ngờ ở mình lại có cái vẻ đau khổ hối lỗi với người yêu đến mức được bà giáo thông cảm và quay ra khuyên nhủ chân tình. Tôi ngồi im, không dám lừa dối bà.

- Cô thấy em nó gần đây cũng khang khác. Nó buồn lắm, hỏi thì nói lảng là không có chuyện gì. Cô đoán nó đã có người yêu và xung khắc. Xung khắc thì tìm cách hòa giải. Làm gì đến nỗi phải bỏ việc và bỏ đi như thế.
Người đàn bà đã trào nước mắt từ bao giờ. Bà gỡ cặp kính mờ hơi nước ra để lau.

- Thưa cô, Mai Trừng bỏ đi đâu? Cháu sẽ đi tìm cô ấy về. - Phải đấy, yêu nhau thật lòng thì phải làm thế. Nó không nói sẽ đi những đâu nữa, nhưng trước mắt thì về thăm bà cô ở miền Trung, vùng Cửa Lớn.
Bà chấm mùi xoa vào khóe mắt, rồi hạ giọng:
- Thực ra chúng tôi không có quan hệ ruột thịt. Nhưng nó hăm sáu tuổi thì tôi cũng nuôi nó hăm sáu năm nay. Bỗng nhiên bây giờ nó khóc tạ lỗi tôi rồi xin được ra đi...

Bà dần dần bắt đầu câu chuyện của mình như thế. Đó là chuyện những ngày bà ở Trường Sơn. Bà là một, mẹ của Mai Trừng là hai, bà cô hiện đang ở vùng Cửa Lớn là ba, ba chị em trong tổ ba người của trạm M8 ngày ấy.

* * *

Ba cô gái có nhiệm vụ trông giữ một kho quân lương. Kho là một cái hang rộng, nhưng người lạ thì có đứng ngay trước cửa hang cũng khó phát hiện được lối vào. Vùng này xe ta qua lại cũng nhiều, nhưng thám báo địch lượn lờ cũng lắm. Ba chị em quyết định gài mìn bảo vệ xung quanh hang, phòng khi phải phản công trận cuối vì bị lộ. Nhưng lộ được không phải là chuyện dễ. Ở chiến trường được hơn hai năm, họ đã có kinh nghiệm đầy mình. Họ thực hiện nghiêm chỉnh mọi biện pháp giữ gìn bí mật, đi không dấu, nấu không khói, nói không gây ồn. Đã nhiều lần lũ thám báo loạt soạt lướt qua những bụi cây họ nằm ép mình trong đó mà vẫn yên trí rằng đây là vùng rừng hoang không có Việt Cộng. Chiến tranh nhiều khi là cả một vụ đánh lừa vĩ đại, đối phương cứ bị đánh lạc hướng mãi cho đến khi nhận ra mình đã thua cuộc.
Chị Miên nhiều tuổi nhất, hai mươi sáu tuổi, quê ở vùng "cầu tõm". Đêm đêm quanh bếp lửa vào thời kỳ giá buốt, ba chị em tự kể chuyện tiếu lâm về quê mình. Ở vùng "cầu tõm" quê chị, người ta cứ việc ngồi cầu ao mà làm cái công việc giải thoát cho dạ dày. Lũ cá ở bên dưới nhờ đó mà học được tính kiên nhẫn chờ đến lượt. Cũng chính ở quê chị có câu chuyện "chín bỏ làm mười". Một bà bê rổ khoai lang ra rửa, vừa rửa vừa nói chuyện với một ông đang ngồi làm công tác thanh lọc hệ tiêu hóa ở cầu ao bên cạnh. Rõ ràng rổ khoai của bà bồng bềnh chín củ, thế mà khi vớt vào rổ đem lên thì lại hóa thành mười...

Hai cô gái trẻ cười ngả nghiêng câu chuyện "chín bỏ làm mười" của chị Miên. Giềng và Hoa đều ở tuổi hai mươi. Giềng kể chuyện xứ bọ quê mình. Riêng chuyện xứ bọ sau này ai có công sưu tầm thì phải được một pho sách lớn. Nó là sản phẩm tiếu lâm đầy mầu sắc lính tráng, một món ăn tinh thần phù hợp với lính tráng, là thứ chuyện từ lính, do lính và vì lính. Lẫn trong trăm ngàn câu chuyện ấy cũng có những dị bản người ta bổ sung sau này. Có những chuyện lại do chính người xứ bọ sáng tác tự trào, tự giễu. Ba chị em thích nhất cái chuyện: "- Rứa ở ngoài đó các chú gọi bọ ra răng? - Chúng con gọi bọ là dòi ạ - Rứa chừng mô các chú về, cho bọ gửi lời thăm dòi nghe mấy chú."

Hoa không biết nhiều chuyện tiếu lâm. Cô chỉ nhớ ở quê mình nổi tiếng về món đặc sản bánh chưng đất. Tất nhiên là nghe người ta nói thế, Hoa chưa từng thấy. Hoa thường ngơ ngác trước mọi chuyện, như thể một đứa trẻ lên năm, như thể cô chưa sống bao giờ. Gần mười bẩy tuổi ở một làng quê chất phác, cô đi bộ đội rồi vào chiến trường ngay, nào đã kịp nhìn ngó gì xung quanh. Cái vẻ ngác ngơ tội nghiệp càng làm cho chị Miên và Giềng muốn che chở và chiều chuộng Hoa.
Vẻ bỡ ngỡ thật thà ấy càng làm cho cánh đàn ông xúc động. Các anh lính đường dây, các anh lái xe có dịp đi qua bao giờ cũng hỏi thăm và gửi quà cho Hoa.
Một buổi chiều, có anh lính trẻ tên là Nguyễn Đức Hùng vừa đến được cửa lán thì ngã vật xuống. Anh lên cơn sốt rét, nhưng phải gượng mãi, gượng mãi để tìm tới trạm M8. Gục xuống giữa rừng một thân một mình thì nhiều khi coi như cầm chắc cái chết.

Ba chị em chạy ra gỡ ba lô, rồi vừa khiêng vừa lôi anh lính to như một con gấu dài như một con trăn vào trong lán. Họ chườm khăn ướt lên trán cho anh hạ hỏa. Họ đốt lửa sưởi khi anh lên cơn rét. Thuốc và cháo nóng kịp thời đã khiến anh tỉnh lại. Sáng hôm sau, Hùng đã ngồi dậy được, đã kể vùng quê anh nổi tiếng nhất cả nước về cái khoản ăn chơi, "tay gậy tay bị khắp nơi tung hoành". Thêm một ngày nữa, thì Hùng đã theo Hoa vào rừng hái măng về nấu canh.

Hoa như tức khắc biến thành người khác. Vẻ ngơ ngác biến đi đâu mất. Thay vào đó là cái linh hoạt, láu lỉnh của một thiếu nữ tràn trề hạnh phúc. Cô mang về một bó hoa rừng, cắm vào một chiếc hăng gô. Rồi cô líu ríu đòi Hùng chép cho vào sổ tay bài Tiếng đàn Ta lư. Rồi hai người cùng hòa giọng hát.

Ba cô gái giữ Hùng ở lại lán thêm mấy ngày. Họ chưa yên tâm để anh ra đi. Cũng có một phần là Miên không đành lòng thấy đôi trẻ vừa quấn vào nhau đã phải chia lìa sớm. Chị có hơi ái ngại cho tình cảnh Hoa sau này, nhưng không nỡ ngăn cản, đành buông trôi. Mãi đến bây giờ, bà giáo Miên vẫn còn hối tiếc. Giá mà hồi ấy bà bảo Hùng lên đường sớm một ngày thì anh đã không chết. Nhưng đó là số phận. Số phận sắp đặt từ trước rồi.
Hôm ấy Hùng và Hoa lại vào rừng hái rau. Đến gần trưa thì cô một mình chạy về lán. Cô vấp ngã, cô bò như hóa dại tới trước cửa. Cặp mắt thất thần điên loạn. Hoa đã gần như cấm khẩu, chỉ ú ớ rên rỉ được mấy tiếng. Miên và Giềng lay lắc cho Hoa tỉnh lại. Sao vậy Hoa? Anh Hùng đâu rồi? Nghe nhắc đến tên Hùng, Hoa như bừng tỉnh. Cô chồm ngay dậy, hai chị em phải giữ chặt lấy cô gái đang lồng lộn như phát điên. Hoa ú ớ chỉ ra rừng, làm hiệu sẽ đưa chị em đi. Miên đưa mắt cho Giềng, bảo lấy súng và lựu đạn cho cả ba người. Rồi cả tổ thận trọng len lỏi vào rừng, theo sau Hoa dẫn đường.

Sáng nay Hùng và Hoa lại vào rừng hái rau hái măng như mọi ngày. Như mọi ngày, họ lại có cớ cho những phút được nằm bên nhau. Lần nào Hùng cũng bảo, có con ở nơi chiến trường này thì khổ thân em lắm, hay là để anh... Nhưng lần nào Hoa cũng giữ chặt lấy anh. Em chẳng ngại đâu, em và các chị sẽ nuôi con khôn lớn cho đến ngày hòa bình để đón anh trở về. Thực sự là Hoa cảm thấy trong người mình đã có một dòng máu khác, đã có một sinh vật chưa hiện hữu, nhưng run rẩy đâu đó trong tế bào, trong huyết quản, trong thớ thịt.

Hai người cứ nằm mãi cho đến khi nhớ ra còn phải đi tìm rau. Lúc này họ đang ở gần một con suối nhỏ. Hùng nấp ở trên bờ, cảnh giới cho Hoa xuống tắm trước. Sau đó đến lượt Hoa canh cho anh tắm. Khẩu súng ngắn, Hùng đưa cho Hoa giữ. Xuống đến bờ suối anh mới cởi hết quần áo, bỏ lại bờ, rồi nhảy xuống suối tắm tiên. Từ trên cao và ở một vị trí không xa lắm, Hoa nhìn rõ một cơ thể cân đối và cường tráng, cao gần một mét tám, nặng bảy mươi sáu cân. Những chàng trai như thế phải đi vào cuộc chiến này, vừa tự hào vừa đáng tiếc làm sao. Giây phút ấy, Hoa bất chợt có ý nghĩ như một người mẹ. Cô sẵn sàng chịu ngàn lần thương tích và tai họa mà chiến tranh đang dội xuống đầu mình, miễn sao những chàng trai như thế kia được đưa ngay về hậu phương, được gửi đi học nước ngoài. Hết chiến tranh, đất nước thực sự cần những chàng trai như vậy.

Thình lình Hoa run lên. Một tốp bốn thằng thám báo đã ập đến bên bờ suối từ lúc nào. Chúng giẫm lên bộ quần áo và phát hiện ra con dao găm để lẫn trong đó. Một thằng cúi nhặt con dao, rút ra khỏi vỏ, liếc liếc lưỡi dao vào bàn tay như thử độ sắc. Rồi chúng vẫy Hùng lên bờ .

Hùng vẫn đứng ngập nửa thân người dưới suối. Anh không có một vũ khí trong tay, lại trong tình trạng khoả thân hoàn toàn. Hoa định hét lên, định nhằm bắn lũ thám báo cho Hùng chạy, nhưng lý trí kịp kìm sự manh động lại. Lâu nay cánh rừng này vẫn được xem là không có Việt Cộng. Trong bộ quần áo của Hùng không có một thứ giấy tờ gì. Anh sẽ chỉ bị coi là một gã bộ đội Bắc Việt đi lạc đơn vị.

Hùng lao người bơi xuôi theo dòng suối tương đối cạn, xa hẳn chỗ Hoa đang nấp. Lũ thám báo văng tục chạy men bờ đuổi theo. Có những chỗ suối cạn không bơi được, Hùng phải chạy. Bốn tên thám báo nhảy chồm chồm trên những tảng đá giữa lòng suối, rồi quây được Hùng vào giữa. Anh quật ngã một thằng. Nó cắm đầu xuống nước, không thấy động đậy gì. Nhưng những thằng kia đã xúm lại. Chỉ một lát sau, chúng đã lôi xềnh xệch Hùng lên bờ. Thân thể anh bầm dập đẫm máu. Chúng đấm đá túi bụi để lấy cung cho tới khi anh ngất đi. Anh tỉnh lại, chúng đánh tiếp. Hoa hiểu vì sao chúng không dùng đến súng. Chúng cũng không muốn gây ra tiếng nổ ở vùng rừng này.
Cuối cùng, điều Hoa không ngờ đã tới. Cô chỉ nghĩ rằng bọn thám báo sẽ lôi Hùng đi làm tù binh để tiếp tục lấy khẩu cung. Nhưng thằng cầm con dao găm của anh đã cúi xuống rạch một đường thành thạo trên bụng Hùng. Anh quằn quại hét lên một tiếng rùng rợn. Ở trên cao, Hoa nghiến chặt răng gần như ngất đi. Hai thằng kia đè chặt chân tay Hùng cho thằng mổ bụng moi tim gan ra. Chúng nổi lửa nướng tim gan ăn ngay tại chỗ. Hai hột tinh hoàn thì được phân chia cho hai thằng chắc là cấp cao hơn.

Bữa tiệc kéo dài quá sức chịu đựng cuối cùng cũng chấm dứt. Lũ thám báo bỏ xác Hùng lại trên bờ suối, rồi lôi thằng chiến hữu sống dở chết dở đi.
Ba chị em mang xác Hùng về, đắp một ngôi mộ ở gần lán. Hoa cứ lẩn thẩn vào ra. Lúc mang hoa đến đặt lên mộ. Lúc lại đến lấy hoa trên mộ đem về nhà, cắm vào ca nước.

* * *

Hơn tám tháng sau đó, mấy chị em tích trữ sữa bột và lương khô để chuẩn bị cho đứa bé ra đời. Sữa bột thì đã đành. Nhưng lương khô cũng cần thiết, phòng khi thiếu sữa thì đem ra nấu thành cháo. Họ tích cóp, họ xin xỏ những chàng lái xe hào phóng ngang qua. Ai cũng ái ngại. Ai cũng thông cảm và thương xót. Người nào có gì cho nấy. Chẳng một ai từ chối.
Không người nào dám báo về đơn vị chuyện Hoa mang bầu. Hoa cũng sợ. Cô sợ bị kỷ luật đuổi về địa phương. Cả nước đang ào ào khí thế ra trận. Ngay cả những cô bé mười lăm, mười sáu tuổi còn viết đơn bằng máu xin vào chiến trường. Chỉ riêng một người đàn bà mang cái bụng to tướng đi ngược chiều đoàn quân ấy, bỏ về hậu phương. Hoa không chịu nổi hình ảnh này. Mặc dù cô vẫn thầm tự hào được mang trong mình giọt máu của người lính như Hùng. Giọt máu ấy sẽ lớn lên, đi trả thù cho cha nó.

Miên và Giềng không ai biết đỡ đẻ. Họ tẩn mẩn hỏi chuyện tất cả đàn ông đi qua trạm. Dễ lắm, một anh bảo, tớ đã hai lần phải đỡ đẻ không tình nguyện, chỉ vì bệnh viện thì xa mà mụ vợ tớ lại đẻ nhanh quá. Chưa kịp bước ra khỏi cửa thì mụ ấy đã kêu ôi anh ơi nó ra rồi. Tớ phải thò tay vào đỡ ngay lấy, không thì thằng bé rơi xuống đất. Cờ đến tay thì phất, mà phất giỏi, tớ cũng cắt rốn, cũng tự tay chôn cái nhau như ai.
Những người khác thì cung cấp cồn, thuốc kháng sinh, bông băng, dặn họ chuẩn bị sát trùng sẵn dao kéo.

Đêm ấy Hoa đau đẻ. Cô nghiến chặt răng, nước mắt giàn giụa âm thầm chịu đau. Hai chị em đã đốt một bếp lửa lớn ở giữa lán. Một xoong nước sôi sùng sục bên trong bỏ sẵn dao kéo. Hoa quằn quại đến gần sáng mà vẫn không đẻ được. Giềng phải đốt ba nén hương, chạy ù ra cắm lên mộ Hùng. Anh Hùng ơi, anh sống khôn chết thiêng, anh phù hộ cho mẹ con nó mẹ tròn con vuông, rồi chúng em sẽ hương khói cho anh đều đặn, anh muốn gì chúng em cúng nấy. Bát hương đột ngột cháy bùng lên. Giềng chạy về hét toáng. Bát hương phát hỏa, anh Hùng anh ấy cho rồi, đẻ đi Hoa.

Hoa rùng mình quẫy một cái. Tiếng trẻ con khóc ré lên. Cùng một lúc gộc củi trong bếp nổ đánh đùng. Lửa tóe hoa cà hoa cải lên những tấm dù che gió trên mấy bức vách. Những tấm vải dù bắt lửa, cháy bùng lên. Nồi nước sôi đổ ụp vào bếp lửa. Giềng vơ vội một tấm chăn, quật tới tấp lên những vạt lửa. Miên quát:
- Đưa kéo đây.

Giềng bỏ đám cháy, chạy lại quờ tìm trong bếp lửa khói mù, rồi đưa cho Miên chiếc kéo dính đầy tro than. Không còn thời gian để rửa kéo nữa, Miên cắt rốn cho con bé bằng chiếc kéo lem nhem.
- Chỉ đâu?
Miên lại hét.

Giềng lại bỏ đám cháy bùng bùng trên cửa sổ, chạy đi tìm sợi chỉ. Đưa được sợi chỉ cho Miên rồi, cô lại quay ra lăn xả vào đám cháy. Mấy tấm dù cháy phừng phừng xung quanh, rọi một vòng hào quang xung quanh con bé mới chào đời. Trẻ con mới đẻ đứa nào cũng giống đứa nào, lèo nhèo đỏ hỏn và mặt nhăn như khỉ, lông mày lông mi nhạt thếch. Con bé này có khác. Mọi đường nét đều rõ ràng sâu đậm. Một vẻ đẹp định hình ngay từ phút chào đời.
- Pha nước nóng.

Miên lại dõng dạc ra lệnh. Thực ra chị cũng đang cuống lắm. Giềng không được phép tập trung hoàn toàn vào đám cháy. Cô cũng không được phép để cho cái lán này bị hỏa thiêu. Cô xách phích nước đến, đổ nước nóng vào chậu, pha thêm nước nguội. Rồi cô bỏ mặc chị Miên tắm cho đứa bé. Cô quay lại chiến đấu với những tấm vải dù cháy phừng phừng, lan sang cả phên nứa. Cô dội nước. Cô dùng chăn để quật. Cả căn lán nghi ngút khói. Ba chị em và cả con bé sơ sinh giàn giụa nước mắt.
Miên tắm xong cho đứa bé thì Giềng cũng dập được đám cháy. Giềng quay lại thơm lên má con bé, để lại ngay một vết tro xám trên má nó.
- Tắm đi đã, người đầy tro than kia kìa.

Miên đẩy Giềng ra, gắt yêu. Hoa quay lại nhìn hai chị em và đứa con gái, mỉm cười yếu ớt.
Sáng ra, Miên đi chôn cái nhau của đứa bé ở gần mộ Hùng. Chị khấn Hùng hãy đem lại may mắn cho mẹ con nó, cho tất cả mấy chị em bác cháu ở đây, khấn cho chóng đến ngày hòa bình để chị em bác cháu chúng tôi trở về quê hương.

Hơn ba tháng sau, Hoa chết đột ngột. Một cái chết thê thảm. Chẳng hiểu mụ mẫm thế nào, cô đi lạc vào bãi mìn do chính ba chị em gài xung quanh cửa hang. Bãi mìn đề phòng một trận chiến đấu sống mái nếu cái kho bị quân thù phát hiện. Nay thì một quả mìn nổ xé toang phần bụng Hoa. Miên và Giềng chạy ra, bốc cả đống gan ruột phập phồng sùi máu bỏ vào trong lòng bụng. Hoa rất tỉnh táo. Cô nén đau, phều phào dặn hai chị em:
- Chị Miên và Giềng nuôi cháu giúp em. Hết chiến tranh thì đưa cháu về quê nội quê ngoại để cháu nhận họ hàng.
Hoa hơi xỉu đi một lát, rồi tỉnh lại. Như thể cô đã đi, nhưng sực nhớ ra một điều hệ trọng, phải quay lại dặn nốt:
- Các chị khai sinh cho cháu là Nguyễn Thị Mai Trừng. Mai ngày cháu lớn, cháu sẽ đi trừng phạt những kẻ ác...

Bà Miên thú thật là khi ấy bà hơi hoảng sợ. Dù sau đó bà vẫn phải tôn trọng nguyện vọng cuối cùng của Hoa mà đặt tên cho con gái là Mai Trừng. Chẳng nhẽ Hoa lại nghĩ là chiến tranh có thể kéo dài đến thế, đến tận khi con bé trưởng thành và đi cầm súng trả thù cho cha mẹ? Con bé sẽ phải lớn lên trong hòa bình. Hòa bình rồi, sông núi trời đất là của ta rồi, người của ta về lại với ta rồi, còn đâu kẻ ác để mà đi trừng phạt?

Tôi nhìn lại bà giáo già cặp mắt giờ đã trở nên khô khốc sau chiếc kính lão. Tôi đã từng học những giáo viên như vậy. Họ tin mù quáng vào lòng tốt của con người. Họ khăng khăng tin rằng nhân chi sơ tính bản thiện. Họ tin rằng người xấu hoàn toàn có thể cảm hóa được. Họ tin rằng đức hạnh có thể đạt được thông qua sự giáo dục theo kiểu bưng bít, chứ không phải là đối thoại công khai, thẳng thắn, không né tránh những khái niệm quá thô nhám quá thẳng thừng. Bà thuộc loại người đến tận những năm chín mươi này vẫn không tin chuyện trong xã hội ta lại có gái làm tiền, có bọn tiêm chích ma túy, có những nhóm xã hội đen khống chế trong một phường một quận. Bà phẫn nộ trước những sự bôi nhọ cường điệu kiểu ấy. Con đường đời của bà chỉ là quãng đường đi bộ từ nhà đến trường trung học cơ sở, sau giờ lên lớp bà lại đi đúng con đường cũ để trở về với tháp ngà của mình.

Có lẽ chính vì thế bà đã tin tôi ngay từ lần đầu gặp gỡ. Tôi là một gã trai tốt, chỉ vì không khéo léo mà gây ra va chạm với Mai Trừng để cô bỏ đi.
- Cô và cô Giềng mai táng cho mẹ Mai Trừng bên cạnh mộ chú Hùng. Thế là họ được ở bên nhau chỉ sau một thời gian ngắn. Một năm sau, trạm bị máy bay Mỹ phát hiện và ném bom dữ dội. Cô bị mất một chân, bị đưa về tuyến sau. Một mình Giềng ở lại với một đơn vị đến tăng cường.

Một người đàn bà cụt chân mang theo một đứa bé mười lăm tháng tuổi về Hà Nội. Đấy là năm 1970. Miên đi học Cao đẳng sư phạm, sau trở thành cô giáo dạy văn, dạy những điều quá tốt đẹp, quá lý tưởng cho những thế hệ còn nhiều chất lý tưởng. Chỉ đến thời kinh tế thị trường thì những điều bà dạy thiếu mất một li thực tế. Còn những lớp dạy thêm bắt học trò học thêm mà bà rất căm ghét lại quá thừa yếu tố thực tế. Ở đó người thầy thản nhiên tính toán tiền thù lao tiền quà biếu với đám học sinh cũng thành thạo chuyện tiền nong không kém thầy.

Mang một chiếc chân giả, cô giáo Miên đã dẫn Mai Trừng về quê cha "có nhà máy cháo, có lò đúc muôi". Cả làng ấy đã bị máy bay Mỹ hủy diệt hoàn toàn. Con bé cũng được về quê hương bánh chưng đất của mẹ. Gia đình nội ngoại của Hoa cũng tan tác hết cả. Có một vài anh chị em họ xa thì trong cảnh ăn bữa nay lo bữa mai. Cô Miên đưa Mai Trừng trở về Hà Nội, nói với chồng hãy cùng chăm lo con bé như con gái của chính mình. Cô cũng có một đứa con gái, năm nay nó đang học Đại học Ngoại ngữ tiếng Anh.

- Cháu hãy về chỗ cô Giềng, nói chuyện với em nó. Cháu mà biết cách nói cho êm thì em nó nghe ra thôi.
Bà giáo Miên dặn thêm khi tiễn tôi ra đến chân cầu thang. Bỗng nhiên tôi được bà tin cậy gửi gắm.

Chương 7

Phải nhanh lên đi gặp Mai Trừng. Khoảng thời gian sống của tôi đang dần dần bị thu hẹp. Nếu không nhanh chân, chưa biết chừng tôi không thể đến kịp để xin được sám hối. Biết đâu cô vẫn nghĩ là tôi đang săn đuổi cô. Không đâu, nếu Mai Trừng có khả năng linh cảm siêu nhiên, xin cô hãy chứng giám và ghi nhận tấm lòng thành và lương thiện của tôi. Ở đó không còn hận thù và độc dược nữa.
Tôi thấy mình đang cạn kiệt sức lực. Tôi đang yếu dần đi. Nhưng tôi sẽ cố gắng tới nơi bằng chiếc xe Toyota Corona thằng Phũ để lại.
Tôi bỏ lên ghế sau hai hộp nước khoáng và hai hộp giấy đựng thực phẩm. Bánh mì, thịt hộp và rau quả hộp... Nước nôi và thực phẩm đủ dùng cho hai tuần mà không phải mua bất cứ một thứ gì bên đường. Biết đâu những thứ bên đường ấy lại có độc dược dành để hoá kiếp cho tôi?
Tôi mang theo con Ki. Người bạn duy nhất và đáng tin cậy nhất còn lại. Tôi muốn viết cho anh Thế một bức thư. Thư sẽ được đặt vào một chỗ nào đấy để sau mấy ngày anh mới tìm thấy.

Nếu có chuyện gì không hay xẩy ra cho em thì anh cũng đừng ngạc nhiên. Nhân nào quả ấy, em gieo gió thì phải gặt bão. Thằng Phũ và hai đứa bạn nó cũng vậy thôi (Viết như vậy bí hiểm quá. Nói chuyện nhân quả với những người theo khoa học duy vật thì khác nào đánh quả tù mù). Không ai phải chịu trách nhiệm trong những tai họa này hết. Cái ác phải chịu trách nhiệm về những hành vi tàn ác của chính nó (Lại càng thêm mù mờ. Bằng ấy mạng người mà lại không có ai phải chịu trách nhiệm, mà lại đổ hết cho cái ác. Người đọc thư sẽ không hiểu anh em họ, con cháu họ ác ở chỗ nào). Cũng có thể em sẽ trở về, nếu như em được tha thứ (Ai là người có quyền tha thứ trong chuyện này?) Xin anh đừng có tìm kiếm ồn ào lên (Dặn anh Thế điều này là thừa).

Tôi đã viết. Rồi tôi xé đi. Lý trí mang tính vật chất không hiểu nổi bức thư nửa như thông báo nửa như tuyệt mệnh kiểu ấy.
Giấy tờ tuỳ thân tôi mang theo đủ. Tôi có mệnh hệ nào, người ta sẽ gọi điện báo về ngay cho anh Thế.
Tôi chỉ nói với anh rất đơn giản. Em có việc phải đi ít ngày. Không nói nhiều. Không giải thích. Bao nhiêu lần tôi đã đi như vậy. Anh Thế không hỏi gì. Nhưng tôi thấy một ánh thảng thốt trong mắt anh. Anh vốn có gương mặt chính khách. Không một chút xao động. Không một chút biểu cảm. Càng không bao giờ lộ vẻ vui mừng, giận giữ, lo âu. Thảng thốt lại càng không.
Tôi phóng xe dọc theo Quốc lộ Một, xuôi về hướng nam. Con đường này xưa kia bà giáo Miên từng đi, cha mẹ Mai Trừng từng đi. Cô cũng vừa đi qua. Chẳng biết tôi có theo được dấu Mai Trừng mà tìm ra cô hay không. Phải tìm cho bằng được để sám hối, bằng không số phận tôi sẽ bị kết liễu chỉ trong vòng ít ngày nữa.

Buổi trưa, tôi dừng lại ở Thanh Hoá để ăn trưa. Buổi tối, tôi dừng ở Vinh để ăn tối. Rồi nghỉ lại một nhà trọ đơn giản và sạch sẽ. Bữa nào tôi cũng cho con Ki ăn trước, uống trước. Nó xong bữa thì tôi mới ăn. Như vậy là an toàn. Thức ăn của tôi không hề bị đầu độc. Ai nhìn vào cũng thấy một ông chủ yêu chó. Ông ta âu yếm ngồi nhìn người bạn đường của mình ăn cho bằng hết. Nhưng người bạn đường thuỷ chung bây giờ có khác gì thân phận một kẻ hầu, một gã đầu bếp của một tên bạo chúa đa nghi. Hoá ra tôi thực lòng tha thiết sống. Tôi còn quý cái mạng sống của mình lắm lắm.

Nhưng ngày thứ hai đi trên đường, tôi đã bắt đầu thấy uể oải. Phản ứng trên đường đã kém tinh nhậy. Cơ thể cũng dần dần tê mỏi, rã rời, sa sút hẳn. Hình như càng tiến đến gần nơi Mai Trừng ở thì tôi càng đến gần cái chết. Sao vội vàng thế? Cô hãy để cho tôi được gặp, cho tôi được nói hết, cho tôi được cầu xin. Rồi sau đó cô hẵng cân nhắc mà phán xử.

Chiều tà, tôi đến vùng Cửa Lớn. Một vùng nửa nông nghiệp nửa ngư nghiệp. Ở phía bờ biển, người ta làm nghề chài lưới, thu nhập thấp mà thân phận bọt bèo đem gửi chung thân cho biển, biển thương cho ngày nào được ngày ấy. Vài năm gần đây, đám dân chúng thành thị và khách du lịch đột ngột phát hiện ra rằng Cửa Lớn có một bãi cát phẳng và rộng thoai thoải, đẹp vào bậc nhất, sạch sẽ vào bậc nhất. Thế là Cửa Lớn trở thành một bãi tắm nức tiếng. Người khắp nơi ùn ùn kéo về. Hợp tác xã ngư nghiệp cắt cử các đội thay nhau ra làm dịch vụ cho bãi tắm, thu nhập cao hơn nghề chài lưới đầy bất trắc. Đàn ông ra cho thuê phao, canh bãi tắm và cứu người. Đàn bà đi bán cá, bán quần áo tắm và những đồ thiết yếu. Du khách đổ tới thì gái làng chơi cũng đổ tới. Một khi cầu lớn hơn cung thì sử dụng lực lượng phụ nữ ngay tại địa phương.

Nửa vùng nông nghiệp phía trong đất liền vẫn ghen với sự phất lên đột ngột của nửa vùng ngư nghiệp. Ở phía trong, đất đai canh tác được, người dân vẫn trồng rau cấy lúa, cam chịu số kiếp bán mặt cho đất bán lưng cho trời. Thời chiến tranh tất cả đều nghèo. Bây giờ thành thị khá lên, bãi biển khá lên, chỉ có người nông dân nghèo vẫn hoàn nghèo.

Tôi đang phóng xe đi trên vùng đất nông nghiệp. Những gương mặt tối sầm sầu muộn. Những đôi vai gầy oằn dưới đòn gánh kẽo kẹt. Những chiếc nón lá tả tơi. áo quần tả tơi.

Thốt nhiên có mấy tiếng súng nổ đoàng đoàng ở đằng trước. Cánh đồng lúa đang làm đòng tràn ngập dân thường cầm cuốc xẻng, đòn gánh. Bóng áo vàng công an đang dàn ra. Một dòng người từ dưới ruộng chạy rầm rập lên trên đường. Một vụ án mạng? Một vụ cướp bóc? Tôi vội dừng xe, rồi cho xe quay đầu, định chạy cho xa cái nơi rắc rối chẳng phải đầu cũng phải tai.
Những người nông dân ào ào chạy tới. Người ta quây lấy xe tôi. Người ta tranh nhau nói, thứ ngôn ngữ mà họ nói chậm chưa chắc tôi nghe ra. Nhưng nhìn hai người đàn ông nhuễ nhoã máu, người ôm đầu, kẻ ôm tay, tôi đã hơi hiểu. Chú ơi chú làm ơn làm phúc đưa giúp bầy tui hai người ni tới bệnh viện, nỏ xa mô.
Con Ki ngồi ở ghế trước. Tôi mở cửa sau cho hai người đàn ông dìu hai người bị thương vào ghế sau. Họ dẹp mấy hộp nước khoáng và thực phẩm của tôi xuống dưới chỗ để chân và ngồi được. Tôi cho xe phóng vút đi.

Bốn người đàn ông, người nọ chêm lời cắt lời người kia. Đoạn đường hơn mười cây số tới bệnh viện đủ cho tôi hiểu chuyện gì đang xảy ra. Nông dân Cửa Lớn bình quân mỗi người chỉ còn một sào đất canh tác, không đủ lúa gạo để sống, đã phải kéo nhau đi tìm nghề phụ. Phải lên núi, phá núi lấy đá đem bán. Phải phá hết cả núi Bút, non Nghiên, hòn Bảng, là biểu tượng một thời học hành khoa cử của quê hương, để đến nỗi con cháu bây giờ, cả huyện mỗi năm chỉ còn vài ba đứa được vào đại học. Cùng đường rồi vẫn không được yên thân, mới đây ông tỉnh lại quyết định cắt của Cửa Lớn máy héc ta đất để thực hiện một công trình kinh tế - thương mại - du lịch. Kinh tế gì đâu, thương mại gì đâu, du lịch gì đâu. Mấy héc ta nguồn sống của người nông dân Cửa Lớn sẽ biến thành khu vực đệm cho bãi tắm. Từ đây tới bãi tắm chỉ có mấy cây số. Khách ăn chơi sau một ngày ngụp lặn dưới biển sẽ kéo về đây nghỉ ngơi giải trí. Người nông dân bỗng nhiên bị mất đất gieo trồng.

Hôm nay, người ta huy động lực lượng công an và chính quyền tới. Chính quyền đứng trên đường, công an đứng dưới bờ ruộng. Lúa đang đâm bông, dân làng kéo ra chăm lúa thì bị chặn lại. Cả làng bèn mang gậy gộc cuốc xẻng đổ ra. Công an dưới bờ ruộng dùng dùi cui. Dùi cui chán, họ bắn chỉ thiên. Như ong vỡ tổ. Lúa con gái bị dày xéo quằn quại. Người bị ngất. Kẻ bị thương.

Cái lão chủ tịch đứng trên bờ đó, một người bảo, hồi chiến tranh hắn hoạt động ở bờ bên kia, được bà dì tôi nuôi giấu dưới hầm bí mật. Vậy mà sau này khoán nông nghiệp, hắn cho người tới bắt gà bắt lợn nhà tôi để thế chấp, vì nhà tôi không đủ thóc để nộp khoán.

Cái lão công an đứng dưới ruộng đó, người khác tiếp lời, hắn tới nhà tôi bảo cần mấy cây gỗ để lót đường cho xe tải đi qua quãng đường lầy lội. Tháo cột gỗ thì phải dỡ cả cái nhà. Cả gia đình tôi sẽ phải xuống hầm để ở. Nhưng mà, nhà tan cửa nát cũng ừ, quyết tâm đánh Mỹ cực chừ sướng sau. Rồi mới trắng mắt ra đó, chừ đã cực mà sau vẫn cực. Hắn còn cho người đánh tôi toang máu đầu ra ri.

Tôi đưa họ đến bệnh viện. Họ được băng bó qua loa. Cũng chẳng có tiền đâu trả viện phí mà ở lại bệnh viện. Tôi biết họ sẽ phải đi bộ trở về, nên nán lại chờ. Đưa họ về gần đến nơi xảy ra vụ đụng độ, tôi cho họ xuống. Tôi vòng sang đường khác, đi về phía bãi tắm Cửa Lớn.

Tôi dừng xe trên một quãng đường vắng, bên một hàng dương. Phải ăn tối đã, rồi mới đi tìm chỗ nghỉ. Tôi lấy nước, lấy bánh, lấy đồ hộp ra cho con Ki ăn trước. Xin người bạn đường hãy thứ lỗi. Ta biết rằng biến bạn bè thành vật thử nghiệm, thành vật hy sinh như thế là không phải lẽ một chút nào. Nhưng thử hỏi ở đời này đã mấy ai dám hy sinh mạng sống vì bạn bè. Thời nay thật khó tìm ra một tình bạn dám xả thân cho nhau.
Tôi lại đang thèm sống hơn bao giờ hết.

Lòng đầy cắn rứt, tôi lặng lẽ ăn bữa tối trong đêm. Bất chợt, con Ki chồm dậy, hướng về phía đuôi xe mà sủa. Tiếng đàn bà lao xao đến gần. Họ dừng lại ở một quãng cách an toàn để không khiêu khích con chó. Rồi một người gọi. Anh ơi một phát tàu nhanh, năm đồng thôi mà.

Tôi thu dọn đồ ăn thức uống. Tôi mở cửa bên phải cho con Ki lên ghế trước và phóng xe đi. Đến một chỗ vắng hơn. Một bên là ngọn núi tím thẫm in hình trên trời sao chi chít. Một bên là hàng dương chạy dần xuống bãi cát. Những con sóng biển lấp lánh lân tinh ngoài xa.

Tôi càng cảm thấy Mai Trừng đang ở gần đâu đây. Có cái gì như lời mách bảo từ phía ngọn núi, từ phía hàng dương, từ phía bãi cát và từ phía những con sóng lân tinh. Tôi gục đầu xuống vô lăng, ngủ quên mất một lát.

Tiếng sủa của con Ki đánh thức tôi dậy. Lại có mấy bóng đen cười rúc rích bên một cây dương. Lại những tiếng mời chào không một chút màu mè. Tôi thoáng chốc thấy thèm muốn. Biết đâu đây là lần cuối cùng của đời tôi. Với người đàn ông chừng nào còn có thể thì hãy tận dụng ngay cơ hội, vì anh ta lúc nào cũng muốn nhưng không phải lúc nào cũng có thể.

Nhưng cũng trong thoáng chốc tôi nhớ ra hoàn cảnh của mình lúc này. Có thể ngày mai tôi sẽ gặp được Mai Trừng. Có thể ngày mai tôi sẽ phải xưng tội. Trước một cuộc xưng tội, người ta phải thụ trai, phải dọn mình cho thật sạch sẽ thanh khiết.
Tôi lại phóng xe đi, vòng theo chân quả núi nhỏ. Đến dưới một lùm cây thực sự hoang vắng. Chỉ có tiếng tắc kè vang lên từng chặp và tiếng dế ri ri. Bây giờ tôi mới thực sự cảm thấy được yên tĩnh. Tôi nằm co người trên chiếc ghế sau. Con Ki nằm ở ghế trước. Hầu như đã kiệt sức, tôi rơi ngay vào một giấc ngủ mê mệt.

Tôi choàng tỉnh dậy lúc gần sáng. Tiếng chuông chùa rung. Một tiếng chuông lớn và những tiếng chuông con. Một bản hoà âm những tiếng chuông xôn xao, phấp phỏng, vang động những lời cảnh báo. Tiếng chuông đổ tràn từ trên đỉnh núi xuống, vung vãi khắp bờ cát xung quanh, rơi vỡ vụn khắp trên mặt đất như những mảnh thuỷ tinh. Không gian đầy chật những mảnh vỡ lanh canh, loang choang, loảng xoảng.

Chuông báo ngày tận thế rồi chăng?
Tôi hầu như không cất mình dậy nổi. Không mở mắt ra nổi. Có lẽ tôi đã thực sự kiệt sức. Tôi sẽ không đến kịp giờ sám hối. Tôi đã rơi vào cõi huỷ diệt. Chuông vẫn khua dồn dập xung quanh. Một núi mảnh thuỷ tinh vỡ vẫn đổ ập xuống xung quanh. Tôi cứ lịm dần, lịm dần đi.

* * *

- Chú ơi, chú đã dậy chưa? Sao chú không vô nhà khách mà lại ngủ ở đây?
Tiếng một đứa bé con gọi. Gọi năm lần bảy lượt tôi mới hơi tỉnh lại. Thoạt đầu tôi vẫn ngỡ là mình nằm mơ. Bên một chân núi nhỏ. Trong cái thế nằm ngửa nhìn lên, tôi thấy sườn núi là cả một rừng thông xanh óng ả. Trên đỉnh núi có một ngôi chùa. Lác đác mấy người khách ra bãi biển sớm đã bắt đầu len lỏi theo lối mòn leo lên vãng cảnh chùa. Phía ngoài biển, mặt trời bắt đầu nhô lên. Một mặt trời bầm tím như lời cảnh báo về thảm họa sắp tới.

Giờ tôi mới ngồi dậy. Bên cửa xe là một thằng bé đội mũ lá. Khắp người nó đeo đầy những chuỗi hạt vỏ ốc, những dây chìa khoá, những vòng, những hoa tai lưu niệm làm bằng vỏ ốc, vỏ sò. Tay nó cầm những túi mực khô cá khô. Đi bán hàng, gương mặt đen nhẻm của thằng bé lại có vẻ chất phác lạ lùng. Cặp mắt mầu nâu trong veo. Trời ơi, lại một cặp mắt nâu như mắt tôi. Lạ lùng nữa là thằng bé có thể tiến đến sát cửa xe mà con Ki không sủa, cũng không đuổi. Dường như cảm thấy nó là người quen. Dường như cảm thấy nó vô hại.

- Này cháu, đây vẫn là Cửa Lớn phải không? Tôi dụi mắt hỏi.
- Chứ không phải Cửa Lớn thì là nơi mô?
- Chùa trên núi là chùa gì?
- Núi ni là núi Bảo Sơn. Chùa trên núi gọi là chùa Bảo Sơn. Thằng bé cười. Như cười một đứa bé đang học bài vỡ lòng.
Tôi bước ra khỏi xe. Ngửa mặt nhìn núi. Ngưỡng vọng và có chút run rẩy trong lòng. Tôi nhìn ra biển. Bãi cát phẳng và trắng tinh. Sóng phập phồng thấp thỏm rút ra ngoài xa.
- Cháu có biết nhà cô Giềng không?
Tôi hỏi.
Thằng bé như đang loay hoay bỏ bớt mấy túi cá khô vào trong cái bị đeo trên vai.
- Chú đi theo cháu.
Không nhìn tôi, nó bảo. - Có chỗ để xe không?

- Chú đánh xe ra gần bãi tắm. Chỗ nớ có nơi gửi xe. Thằng bé ngồi ở ghế sau. Tôi đưa xe ra gửi trước một nhà nghỉ gần bãi tắm. Xong xuôi, hai chú cháu đi bộ cắt qua hàng dương. Thằng bé đi sau tôi vài bước chân. Tôi có ý đi chậm để chờ. Nhưng nó vẫn đi lùi lại một chút. Có cảm giác như nó đang ngắm nghía tôi từ sau lưng.
- Chú là ai mà lại biết o Giềng?
Thằng bé bất chợt hỏi.
Tôi quay lại. Cặp mắt trong veo của thằng bé thoáng rung lên.
- Hay chú là cha cháu?
Giọng nó như lên cơn sốt.

Tới đó thì lòng tôi cũng run lên. Lại thêm một điều ngang trái gì nữa đây? Tôi từng là kẻ gieo nhiều ngang trái. Nhưng ở đây thì không. Tôi xót xa vì thấy mình bất lực, không làm gì được cho thằng bé.
- Chú đi tìm chị Trừng. Nghe nói chị Trừng đang ở với cô Giềng.
Thằng bé sập mắt xuống, khô lạnh, đầy thất vọng. - O Giềng là mạ cháu. Chị Trừng thì đang ở trên chùa. Mỗi bước leo lên núi là một bước nặng nề. Thằng bé thú thật là đã mừng hụt, tưởng tôi là cha nó về đây tìm lại mẹ con nó. Cha nó trở về trong dáng vẻ ấy thì thật đúng như nó từng mơ thấy. Đi bằng ô tô riêng. Có một con chó béc giê bảo vệ.

Lần cuối cùng gặp cha, nó mới lên bốn. Bây giờ nó không nhớ nổi gương mặt ông ta nữa. Mẹ nó gặp ông ta khi đi làm công nhân đập đá ở công trường núi Bút. Sau chiến tranh, mẹ nó được giải ngũ. Không công ăn việc làm. Trình độ văn hoá mới lớp bảy. Mẹ nó phải đi làm công trường. Ông ta làm thầu khoán ở đó. Hai người đưa nhau về chung sống ở căn nhà tranh của Giềng. Trong năm năm, Giềng sinh được ba đứa con, hai con trai đầu, nay một đứa con trai mười hai tuổi là nó, một đứa lên mười, và một đứa em gái lên tám. Trong năm năm ấy, anh ta đi đi về về, nhưng họ chỉ sống chung mà không cheo cưới. Anh ta vẫn thú thật rằng đã có vợ con ở làng quê ngoài đất Bắc. Giềng chấp nhận cảnh sống ấy. Chấp nhận cái cảnh đầu tắt mặt tối mà nuôi con. Sung sướng vì ít ra mình cũng còn có ba mặt con. Nhiều chị em cùng đơn vị với cô năm xưa chồng chẳng có mà con cũng không. Đứa con gái thứ ba được chừng sáu tháng thì công trường hoàn thành việc phá sập núi Bút. Người đàn ông cũng biệt tích luôn từ đấy.

- Mới rồi, cháu trốn mạ, đi tàu ra Bắc, tìm về làng Keo... - Cháu mà đi được sao?

Tôi sửng sốt nhìn lại thằng bé. Mười hai tuổi, bé nhỏ nhom nhem.
- Cháu vào làng, hỏi khắp mọi người, hỏi cả ông chủ tịch. Chẳng ai biết ở làng có một người đàn ông tên là Quế, cũng chẳng có ai từng đi làm thầu khoán ở công trường núi Bút... Cháu đi lang thang trong làng hai ngày. Bà con cho cháu ăn. Mỗi người cho cháu năm trăm một ngàn để mua vé tàu trở về quê...

Giọng thằng bé nghèn nghẹn. Nhưng cặp mắt nó khô khốc. Những đứa trẻ như thế thuộc loại không có nước mắt.
Chúng tôi đã tới trước cửa chùa. Một ngôi chùa không lớn nhưng có đủ ba dãy chùa thượng, chùa trung, chùa hạ. Chùa được ưu đãi một vị thế đẹp. Biển trải dài dưới kia, thổn thức và hồi hộp.

Tôi đứng khuất sau những cây đại và những khóm mẫu đơn. Tôi dặn thằng bé hãy vào gọi Mai Trừng ra, chớ nói là để gặp ai, chỉ đơn giản là gọi cô ra đây có chút việc.
Mai Trừng từ đâu đó sau chùa đi tới. Cô đứng sững lại khi nhận ra tôi. Có một ánh vui mừng trong mắt. Tôi bắt kịp ánh mắt ấy và bất chợt thấy tự tin hơn. Nhưng ánh mắt cô chuyển ngay sang lo ngại. Rõ ràng không phải lo ngại cho cô, mà lo cho tôi. ánh mắt ấy, giống như mọi lần và với những người đàn ông khác, như muốn nói: Anh đừng lại gần, nguy hiểm lắm.
Tôi sợ cô bỏ đi ngay. Tôi vội sụp xuống trên hai đầu gối. - Tôi đến để ăn năn. Tôi không còn dám nghĩ điều ác về Mai Trừng nữa.
Một người thuyền trưởng không bao giờ quỳ gối. Ngay cả trước thuỷ quái và bão tố đại dương. Nhưng sám hối và cầu xin tha tội thì phải quỳ.
Mai Trừng cuống quít bước tới đỡ tôi dậy. - Trong lòng anh không còn điều ác nữa thì anh không còn gì phải sợ. Tôi cũng không còn phải sợ.
Thằng bé nãy giờ đứng ngây người xem cái cảnh lạ lùng. Thấy tôi đã đứng lên, nó liền lảng đi.
- Tôi cũng sợ anh bị chết - Mai Trừng nói thêm. Cô như vừa trút được một gánh nặng.
Sinh lực như bỗng chốc rót đầy vào cái thân hình trống rỗng và cạn kiệt của tôi. Tôi bừng tỉnh thấy ánh dương bắt đầu dát ánh vàng lên khắp chùa và cây lá. Mặt trời sáng rạng chứ không đỏ bầm máu như lúc nãy. Cái tai ù của tôi bất chợt nghe thấy tiếng chim ríu ran xung quanh.
- Tôi cũng cần phải ăn năn. Vì tôi mà bao nhiêu người phải chết.
Mai Trừng nói. Cô dẫn tôi theo một lối đi khuất ra xa chùa. - Nhưng đó là những kẻ ác, những kẻ định làm điều ác cho cô cơ mà.
Tôi ngỡ ngàng nói lại. Chúng tôi cùng ngồi xuống một tảng đá phẳng như cái bàn cờ tiên.
- Đã đành là thế. Nhưng tôi không chịu nổi khi luôn phải nhìn thấy kẻ ác bị trừng phạt tàn khốc, ngay trước mặt mình. Dù có thế nào, tôi vẫn thấy thương xót cho họ. Tôi bỏ đến đây là để tránh gây thêm những cái chết khác.
- Cô định đi tu ư?
- Tôi thì tu sao được. Tôi đến ở với cô Giềng. Cô Giềng hàng ngày vẫn đi gánh nước từ dưới giếng lên núi cho chùa. Tôi xin lên đây làm công quả cho chùa. Bà sư cụ trụ trì vui lòng nhận. Vậy là tôi có chỗ tạm lánh mắt người đời.
Tôi kể cho cô nghe chuyện thằng Cốc ở bãi tắm Bình Sơn. Mai Trừng bảo cô vẫn còn nhớ mặt anh chàng ấy. Cô còn nhớ rằng giữa đám bốn người đàn ông quây lại, chỉ có tôi định can ngăn trò chơi nguy hiểm mà không ngăn được. Sau cái chết của thằng Cốc, cô hoảng sợ bỏ chạy ngay về Hà Nội. Ngày trước hôm đó, cô cũng đã làm cho một gã trai khác phải chết như vậy. Mai Trừng không dám về nhà. Cô phải trốn vào khách sạn The Apocalypse, phải trang điểm bôi bác cho xấu đi, phải thỉnh thoảng đội tóc giả. Cô sợ bị chúng tôi săn đuổi. Đâu ngờ cô lại gặp chính tôi tại khách sạn, ngay trong xưởng vẽ của Thuyền trưởng. Cô phải bỏ khách sạn để về nhà. Cô thầm cầu nguyện cho tác giả của những bức tranh biển không vì cô mà phải chết. Nhưng Mai Trừng hoàn toàn không biết những cái chết xảy ra sau đó của thằng Bóp và thằng Phũ. Hình như ở Sài Gòn, cô cũng mang máng biết có một tai nạn xe máy ở phía sau lưng. Lúc ấy cô đang hoảng loạn về một việc khác, nên không dám quay đầu lại nhìn, vội bỏ đi cho nhanh.
Giờ đây mới biết thêm rằng có những người chết khuất mắt cô, chết vì điều ác vừa mới manh nha trong ý thức, chưa cần phải trực tiếp và trực diện hành động.
Ngày hôm ấy, tôi kể cho Mai Trừng nghe chuyện cuộc đời đi biển chìm nổi lênh đênh. Mai Trừng thì kể chuyện của mình. Chúng tôi như hai linh hồn vật vờ trên biển. Tàu đắm. Thuyền nát. Cùng bám được vào một cái phao. Cùng dạt vào một hoang đảo. Chẳng còn cách nào khác hơn là phải nương tựa vào nhau. Tin cậy lẫn nhau.

* * *

Mười lăm tháng tuổi, Mai Trừng được bác Miên bế về Hà Nội. Người con gái hai mươi bẩy tuổi bị cụt chân trái, phải chống nạng, lưng đeo một cái ba lô tay bế một đứa con gái. Không ai không cảm thấy xót thương khi nhìn cảnh ấy. Mãi mấy năm sau, Miên mới được lắp cho một cái chân giả. Đi đứng dễ dàng hơn. Đỡ vướng víu hơn. Bạn bè kẻ ít người nhiều chi viện cho chút tem phiếu đường sữa thực phẩm để nuôi con bé.
Con bé xinh đẹp lạ lùng. Một thứ tiên nữ bị oan trái sao đó mà bị giáng xuống làm người trần. Nó đi học, được thầy yêu bạn mến. Ai cũng nhìn nó không chán mắt. Nhưng hễ có người yêu cái đẹp, thì cùng lúc phải có người lồng lộn lên vì cái đẹp. Có những người bẩm sinh là kẻ khát máu, ngứa ngáy chân tay muốn đâm chém người khác. Có những kẻ thấy giấy trắng thì thích vẩy mực vào. Trong lớp vỡ lòng của Mai Trừng có một con bé như vậy. Nó gầy quắt như một quả mướp sâu. Cặp mắt lồi to đầy lòng trắng, nhìn đâu cũng ngờ vực và đầy ánh nham hiểm. Nó không hề có một chút thiện cảm nào với Mai Trừng. Một hôm, vừa mới bắt đầu giờ giải lao, Mai Trừng thấy nó ở bàn sau chen lên để ra trước, bèn đứng nép lại để nhường. Con bé nọ đi qua, còn quay lại hạch sách vì sao Mai Trừng không đi mà lại nhường đường. Mai Trừng đứng im, nhẫn chịu. Con bé kia lập tức tuyên bố mày phải làm lính cho tao, từ hôm nay tan học, phải vác cặp sách về tận nhà tao, sau đó mới được về nhà. Hết giờ học, Mai Trừng phải khệ nệ ôm cặp sách cho con bé kia. Vừa mới ra tới cổng, con bé lại hoạnh hoẹ sao lại ôm cặp sách khó nhọc như thế. Rồi nó xông vào túm tóc Mai Trừng định đánh.

Chưa kịp đánh thì con bé ngã vật ra. Mắt trợn trừng. Mép sùi bọt.
Đám bạn cùng lớp chứng kiến cả. Nếu không, Mai Trừng khéo mà mắc tội hành hung bạn.

Mai Trừng về kể chuyện với bác Miên. Nó muốn đi thăm đứa bạn ốm nằm nhà. Bác Miên khuyên nó nên rủ bạn bè cùng lớp đi luôn một thể. Cả lớp bước vào nhà thì không sao. Chỉ đến khi Mai Trừng bước vào thì con bé kia chồm dậy. Nó vồ lấy con dao và quả cam đặt bên cạnh giường, định ném vào mặt Mai Trừng. Nhưng con bé đổ ngay xuống giường. Con dao và quả cam văng ra. Nó co quắp, ằng ặc giãy giụa. Không ai nghĩ Mai Trừng có liên quan tới căn bệnh của con bé. Có người lại nghĩ con bé mắc chứng loạn thần kinh.

Sau này con bé phải chuyển đi trường khác. Chắc là tâm tính của nó từ ấy trở lại bình thường. Chỉ có Mai Trừng là không quên được cái ấn tượng rùng rợn khi con bé nọ lăn ra, giãy đành đạch.
Mai Trừng không hiểu ở mình có điều gì không phải mà làm cho đứa bạn căm ghét đến thế. Kỷ niệm thời học trò vỡ lòng in một khoảng tối trong ký ức Mai Trừng mãi cho tới bây giờ.

Cùng phố có một ông cán bộ tổ chức ngành điện góa vợ. Ông hay bày tỏ quan tâm tới bác Miên bằng cách biếu một cái tem gạo 2 kg đúng lúc nhà hết gạo, một cái phiếu đường hay cái phiếu dầu... Những thứ tình cảm mang tính thực phẩm vào thời buổi khó khăn phần nhiều có tác dụng tốt. Tuy vậy, không phải lúc nào Miên cũng dám nhận. Chị sợ mang nợ, lại nợ một người đàn ông. Chị đã băm ba tuổi. Đấy là một nhược điểm. Chưa chồng là nhược điểm thứ hai. Mang một cái chân giả là nhược điểm thứ ba. Nuôi một đứa bé gái, chẳng biết cháu hay con, là nhược điểm thứ tư. Biết chị có những bốn nhược điểm như vậy mà ông cán bộ điện vẫn năng lui tới. Miên không dám tin là ông thích chị. Cũng chẳng dám nghĩ ông có ý đồ u tối. U tối thì những khi cả dãy phố bị cúp điện, ông đã chẳng để riêng cho khu nhà Miên sáng đèn. Mấy căn hộ cùng số nhà được ăn theo nguồn ánh sáng đặc ân. Bao cấp là thời những người cửa quyền được tự do ban phát đặc ân và sử dụng cảm tình cá nhân nhằm trục lợi.
Một buổi tối, cả dãy phố đột ngột mất điện. Khu nhà Miên cũng mất điện nốt. Chị vừa thắp ngọn đèn dầu lên thì ông cán bộ điện tới. Ông chắp tay sau đít, gật gù kẻ cả:
- Để tôi bảo mấy cậu nhân viên đem ánh sáng tới cho cô. Mấy cậu nhân viên chưa kịp đem ánh sáng tới thì chính ông đã lăm le thổi tắt ngọn đèn dầu. Ông thổi trượt. Ông điện không phải là xạ thủ để mà thực hiện trăm phát trăm trúng. Miên bê vội ngọn đèn dầu, đặt ra chỗ khác. Ông điện từ bỏ việc lấy đường ngắm vào ngọn đèn dầu. Mặc thây cái ngọn đèn dầu tù mù. Ông lấy xạ kích vào mục tiêu chính. Ông sấn lại, xốc Miên lên một cách dễ dàng, hùng hục lao tới và ngã chúi lên giường. Miên hoảng hồn. Thực ra nếu ông điện từ tốn hơn thì chưa chừng chị đã chịu xuôi. Lúc bình thường, chị thấy ông chẳng đến nỗi nào. Nhưng bây giờ ông ta cứ sùng sục như trâu húc mả. Cái mồm đầy dớt dãi lại phát xạ hành tỏi. Chị ghê tởm lăn lộn vòng tránh.
Đúng lúc con bé Trừng lao vào phòng. Chúng nó đang chuẩn bị sinh hoạt nhi đồng khu phố thì mất điện. Đành giải tán. Nó xông vào túm tóc ông điện giật ra. Cùng lúc đèn điện sáng bừng lên. Đám nhân viên canh bốt điện xem ra không tính đủ khoảng thời gian dư dật cho thủ trưởng hành sự.
Ông điện xốc lại quần áo, đi ra hành lang. Mấy người ở tầng dưới xôn xao kéo lên. Ông run run cười với họ rằng cái thứ gái già khi đã lên cơn thì đàn ông phải chống chọi quyết liệt lắm mới bảo toàn được nhân phẩm. Thị đã đè nghiến ông ra. Thị đã tụt ra, chỉ một lần mà tụt được cả hai, vừa tụt được quần, vừa tụt được chân giả...
- Ông cút đi.
Con bé Trừng hét lên. Nó xông từ trong nhà ra, mắt quắc lên. Cặp mắt ấy là của một thiếu phụ bị xúc phạm, không phải là mắt một con bé lên bảy. Người biết điều chỉ nhìn ánh mắt ấy đã rút lui có trật tự.
Ông điện thuộc loại đàn ông khác, không thỏa mãn dục vọng thì trở nên đểu cáng lèm nhèm theo kiểu đàn bà hàng tôm hàng cá. Ông quay lại cười với cái con bé đang xù lên dữ tợn. A, con bé này hả, nó gọi bằng bác Miên xưng bằng cháu hả, bác cháu gì đâu, nó là đứa con hoang.
- Ông im đi.
Con bé gào lên. Câu trước ông điện nhằm vào Miên. Câu này mới đánh thẳng vào con bé.
Chẳng cần con bé Trừng phải quát cho ông điện im. Đang nói dở câu thoá mạ, miệng ông bỗng cứng đờ, răng lợi như hoá đá. Ông đã hoàn toàn cấm khẩu. Ông ôm cái mồm đau buốt loạng choạng đi xuống cầu thang. Ông nằm liệt ở nhà mấy ngày. Không nói năng gì được. Phải sau mấy ngày, đủ thời gian cho một chút ân hận, ông mới khỏi.
Mấy năm sau lại xảy ra một chuyện khác. Lần này sự va chạm lại do mấy người láng giềng sát vách gây ra. Gia đình ấy từ lâu đã bỏ tất cả những gì có thể bỏ được ra hành lang để chiếm thêm diện tích. Hành lang sàn gỗ trở thành cái bếp của họ, là nơi rửa rau vo gạo, thậm chí còn tiếp khách trên cả ghế băng kê sát tường. Ngày tết, hành lang biến thành nơi đun bánh chưng, suýt nữa làm cháy cái sàn gỗ đen bóng có từ thời Pháp.
Đến thế, người láng giềng vẫn chưa cho là đủ. Một hôm họ tuyên bố trống không với vợ chồng Miên rằng từ ngày mai họ sẽ mở rộng diện tích ra tận hành lang. Lên khỏi cầu thang là bước ngay vào nhà của họ. Nhưng gia đình cô chú cứ tự nhiên, chúng tôi cho phép cô chú đi qua căn phòng mới xây để về phòng mình.
Vợ chồng Miên đều là giáo viên. Đều hiền lành, ngại va chạm ầm ĩ. Vô lý như vậy, bất tiện như vậy, mà họ chẳng biết tính sao. Sáng hôm sau, bốn thằng con trai nhà ấy khuân về một đống tre nứa và mấy cuộn giấy dầu, cót ép, quyết biến cái hành lang chung thành căn phòng riêng. Con bé Trừng thấy thế không chịu được. Khi bốn gã con trai cộng thêm bố chúng là năm, bắt đầu dựng cọc làm khung cho căn phòng, thì con bé chạy ra. Nó đứng ngay giữa nơi bọn người đang hì hục xây dựng phòng tuyến. Nó bảo sẽ đứng mãi cho tới khi mọi người không làm nữa.
Một thằng kéo tay con bé ra. Nó dịch trở lại chỗ cũ. Một thằng thúc vào lưng con bé, đẩy về nhà. Nó quay lại. Một thằng văng tục, túm tay áo lôi xềnh xệch con bé đi. Trừng giằng ra, bướng bỉnh đứng vào chỗ nó đã đứng.
Cả bốn gã trai phát khùng. Chả lẽ chúng chịu thua một đứa con gái mười lăm tuổi? Chúng vồ lấy những khúc tre khúc nứa, nhất loạt quật cho con bé một trận tơi bời.
Vũ khí tức khắc tuột khỏi tay chúng. Một cái gậy tre văng lên cao, rơi xuống, đập đánh bốp vào đầu một thằng. Một cây nứa vót nhọn tự quay đầu, xiên vào bắp đùi một thằng khác. Hai thằng kia ngã vật ra giãy đành đạch như đồng loạt trúng gió. Bốn thằng con trai to con rên rỉ gào thét động nhà. Hàng xóm phải đổ lên chạy chữa. Thằng bị thương thì băng bó. Thằng phải gió thì đánh gió giải cảm. Chắc là chúng bị ông trời trừng phạt vì một việc làm quá đỗi ngang ngược.
Gia đình ấy phải lẳng lặng từ bỏ ý đồ độc chiếm cái hành lang.
Vụ tai nạn tập thể lần này khiến Mai Trừng suy nghĩ. Vì sao từ tuổi thơ, hễ có ai định tấn công con bé thì ngay lập tức gặp điều bất trắc? Một lần còn là sự lạ. Hai lần còn là ngẫu nhiên. Nhưng bỗng nhiên cả bốn gã trai cùng lăn đùng ra như thế thì thật khó hiểu. Mai Trừng cảm thấy ở nó có một điều gì đó thật bí ẩn, thật khác người.
Bác Miên lại không nhận ra điều đó. Bác tin người. Bác không nghĩ xấu về con người. Bác thậm chí đã đi thăm ông điện cấm khẩu. Bác thậm chí còn mang dầu cao và cam chuối sang cho bốn gã nhà bên.
Càng lớn, Mai Trừng càng hiểu ra rằng ở mình có một nguồn nhân điện chết người đối với kẻ muốn đến gây điều ác. Một lần cô đọc sách nói về con cá đuối điện. Cô đột ngột rùng mình. Tự phát hiện là mình giống như một con cá đuối điện.

Đám sinh viên, đám trí thức và thương nhân không hay biết điều đó. Họ cứ như thiêu thân lao vào lửa và bị trừng phạt. Rồi bác Miên cũng cho Mai Trừng biết về cái chết thảm của cha mẹ cô. Bác cũng nhắc lại lời người mẹ đòi đặt tên cho con gái là Mai Trừng - ngày mai lớn lên, nó sẽ đi trừng phạt, diệt trừ kẻ ác để báo thù cho cha mẹ. Không có những con người mà sứ mệnh duy nhất là tiêu diệt kẻ ác, thì cái ác trùm lấp và tràn ngập cả thế gian này. Cái ác sẽ đè nghiến lên thống trị cả một dân tộc. Cái ác sẽ diệt chủng cả một giống nòi, sẽ tàn sát những gia đình, sẽ hãm hiếp những cô gái.
Phải có người lĩnh sứ mệnh trừng phạt kẻ ác. Dù sao Mai Trừng cũng thấy số phận nghiệt ngã khi chọn cô làm việc ấy. Cô không dám cho bác Miên biết lời nguyền của mẹ, ý nguyện của mẹ đã thành hiện thực. Bác Miên còn sợ sự trừng phạt ấy hơn cả Mai Trừng. Con người chưa đến nỗi phải bị trừng phạt đau đớn như thế. Con người dù sao vẫn có thể cảm hoá và cải biến được bằng con đường giáo dục.
Khoảng nửa năm trước, Mai Trừng suýt trúng kế của một tên kình địch với công ty Hồng Hoang. Tên này căm Quốc Đài đã phỗng tay trên một số hợp đồng béo bở. Căm hơn nữa vì Quốc Đài ngày trước là nhân viên của hắn. Khi từ bỏ công ty của hắn để lập công ty riêng, Quốc Đài mang theo cả một danh sách bạn hàng đầy tiềm năng và những tài liệu, những thông số kỹ thuật mới nhất mà chỉ công ty của hắn mới có được. Hắn ngấm ngầm tiếp xúc với Mai Trừng. Không thể dùng mỹ nhân kế trong việc này. Bản thân con người hào hoa hấp dẫn của hắn là một cái kế. Hắn lấy một cái tên khác, đội tên một công ty trung lập và hứa hẹn một hợp đồng lớn với Mai Trừng. Hợp đồng ấy đủ sức thổi công ty Hồng Hoang lên hàng đầu. Hợp đồng mặt khác sẽ quật ngã Hồng Hoang chết hẳn trong cơn vỡ nợ. Quốc Đài và Mai Trừng sẽ phải ra tòa vì khoản nợ kếch xù không thể trả được cho nhà băng.
tra cẩn thận mọi số liệu về cái công ty đứng trung lập mà vẫn cho phép đội tên kia. Rốt cuộc cái hợp đồng Mai Trừng đem về cho hắn xem ra hoàn toàn đáng tin cậy. Mai Trừng đến trao đổi với gã nọ về cái biên bản ghi nhớ, tức là hợp đồng chính thức chỉ sau vài ngày nữa sẽ nằm chắc trong tay hắn. Đúng cái khoảnh khắc ăn chắc, trong đầu hắn lóe lên ý nghĩ rằng con bé này đã vào tròng, thì chính cái tia chớp sáng lóe đó đánh thẳng vào não bộ của hắn. Đang ngồi bên bàn ăn, hắn giật nẩy người rồi đổ vật xuống, vục mặt vào bát mắm tôm. Đám đàn em nhốn nháo xô ghế chạy tới đưa hắn đi bệnh viện.
Hắn bị xuất huyết não. Cái sào huyệt của một mưu mô hiểm ác bị tan rã. Liệt nửa người, lần đầu tiên tỉnh lại, câu duy nhất hắn phều phào là hãy chấm dứt việc ký hợp đồng.
Sau sự cố ở bãi tắm Bình Sơn, về đến Hà Nội, Mai Trừng được quyết định vào Sài Gòn nửa tháng để làm việc với một đối tác mới. Cô đi luôn. Như vậy còn trốn được sự săn lùng của đám bạn bè thằng Cốc. Ở Sài Gòn cô gặp Duy, một chàng trai gốc Sài Gòn đã quen từ trước. Mai Trừng thích nghe cái giọng Sài Gòn dễ thương của Duy. Cũng như các cô gái Nam bộ thích nghe cái giọng dễ thương của một chàng trai Hà Nội. Mai Trừng còn thích Duy ở chỗ không lần nào anh rủ cô đến vũ trường, đến quán karaoke, đến những tụ điểm ồn ào toàn những gương mặt như được đúc hàng loạt từ một khuôn. Duy đưa cô đến khu Đầm Sen, mua vé ngồi câu cá cả buổi. Vừa giải trí, lại coi như được ngồi thiền cả buổi giữa cái thời không thể ngồi thiền được. Thiền xong, họ quyết định xả hết cỡ. Hai người đổ cái bình cá câu được xuống hồ, rồi leo lên một chiếc đu quay. Như chỉ có hai người với nhau trong chiếc ghế kiểu lồng sắt. Hét vang lên, cười vô tư, cười sảng khoái. Mai Trừng ôm chặt lấy Duy mỗi khi bị nhấc lên điểm cao nhất, thoáng thấy cả một khoảng thành phố phía xa, rồi bị ném xuống vun vút như sắp chui vào lòng đất.
Có một trò hễ mỗi lần Mai Trừng vào Sài Gòn là Duy đưa cô đi xem lại. Anh thích múa rối nước. Nhưng xem múa rối nước thì anh chỉ thích đi với em. Vì sao vậy? Không biết, chắc có sự đồng cảm. Duy trả lời đơn giản và thẳng thắn. Thế thì anh cứ tiếp tục đi xem đi. Tất nhiên rồi, chờ đến lần sau em vào, hoặc anh ra Hà Nội.
Cái trò nghệ thuật dân dã có một không hai trên thế gian này, cái trò độc đáo sản phẩm của văn minh lúa nước đồng bằng Bắc bộ này cuối cùng cũng đến được sông nước Nam bộ. Nó cũng được Nam bộ hoá đi một cách ngộ nghĩnh và hồn nhiên. Trò bơi thuyền câu cá với phần nhạc chèo nhộn nhịp sóng nước được thay bằng điệu lý kéo chài đến là dễ thương. Dễ thương như chàng trai Nam bộ đang cười rộ lên trước những con rối hiếu động nghịch nước. Dễ thương như lúc Duy dắt tay cô, đi vòng ra sau sân khấu, xem các nghệ sĩ thu dọn con rối và đạo cụ, gạn hỏi xem vì sao con rối có thể bất chợt chui từ dưới nước lên, vì sao chúng có thể nổi bập bềnh trên mặt nước và di chuyển sinh động như thế.
Tối muộn, Duy đưa Mai Trừng về phòng cô ở khách sạn. Họ nằm ôm nhau, chuyện trò giản dị. Chẳng nói chuyện tương lai, cũng chẳng nói đến một dự định cụ thể nào. Mặc dù trong thâm tâm Duy rất muốn nói. Cả hai cùng hiểu rằng họ rất cần nhau. Hiểu rằng họ phải cùng cởi bỏ mọi ngăn trở gián cách giữa hai người để đến với nhau, hoang sơ và nguyên vẹn. Đến với nhau mãi mãi.
Thì tất cả những gì ngăn cách đã được gỡ bỏ. Em cần cho đời anh. Duy nói đơn giản. Anh không nói anh yêu. Từ yêu thời buổi này hiếm hoi quá thành ra xa xỉ, được nói ra dễ dãi quá đến mức trơ trẽn. Trơ trẽn quá đến mức khó đánh động được những trái tim tế nhị dễ bị tổn thương.
Em cũng cần anh. Mai Trừng nói đơn giản. Họ nhẹ nhàng và âu yếm trườn sát vào nhau. Môi tìm được môi. Da thịt tìm được da thịt. Hơi ấm tìm được hơi ấm. Hoà làm một cùng chung một nhiệt độ, chung một nhịp thở, chung một thể xác.
Nhưng.
Cái bước cuối cùng để hai người thực sự xâm nhập, thực sự tan hoà trong nhau chưa kịp tới. Duy bỗng bật ngửa như bị xé ra rất mạnh. Toàn thân anh ưỡn lên, vặn vẹo như sắp bị bẻ gãy. Rồi anh co quắp lại tư thế một con tôm. Mai Trừng hoảng hốt bật ngọn đèn ở đầu giường. Thân thể vạm vỡ của một chàng trai phơi lộ, trần trụi và ê chề.
Duy không kêu lên. Không rên rỉ. Anh cắn răng chịu đau đớn. Đau ứa nước mắt. Nước mắt vì đau thì không ghìm nổi.
- Em có lỗi. Đấy là tại em. Không phải tại anh đâu.
Mai Trừng cũng không ghìm được nước mắt. Cô hầu như chưa bao giờ khóc. Có khóc cũng không ra nước mắt. Bây giờ cô chảy nước mắt lần đầu tiên. Người yêu cô cũng không được phép yêu. Không được yêu mà vẫn phải nghĩ rằng mình có lỗi. Và nếu anh cứ kiên trì theo đuổi mãi cái tình yêu này nghĩa là anh sẽ còn tiếp tục đau đớn và thất bại.
Không thể nào giải thích cho anh hiểu được. Không thể chịu nổi cái ý nghĩ phải từ bỏ anh. Mai Trừng rời Sài Gòn trong tâm trạng ấy. Cô không thể sống tiếp trong những đô thị để ngày ngày chứng kiến những con người vật vã đau đớn ngay trước mắt mình. Mai Trừng phải đi cho khuất cái cõi người chỉ muốn gây tai hoạ cho cô, và đến lượt mình, cô lại gieo tai hoạ trở lại cho chính họ.
Và còn những người như Duy? Lẽ nào những chàng trai như thế, hành động như thế mà cũng bị xếp vào loại phải chịu trừng phạt?

Chương 8

Tôi nghỉ lại một nhà khách dành cho những người đến Cửa Lớn tắm biển. Tôi đến đây không phải để tắm biển. Mục đích chuyến đi của tôi coi như đã hoàn tất. Tôi lãnh đạm nhìn những kẻ mặc đồ tắm ôm phao chạy ra chạy vô. Nhẩy nhót hí hửng giỡn sóng như một đám bọt bèo biển mới xô dạt vào bờ. Rồi tôi sẽ quăng mình vào những chuyến tàu xuyên đại dương cơ. Đám người kia có trong mơ cũng chẳng dám mơ những chuyến đi xa như vậy, mạo hiểm như vậy.
Thế mà tôi chưa muốn về ngay. Có một cái gì đó níu chân tôi lại. Sáng hôm sau, tôi lại leo lên núi, đến chùa Bảo Sơn. Mai Trừng đưa tôi đến gặp sư cụ, giới thiệu có anh Đông là bạn mới ở ngoài Hà Nội vào chơi. Sư cụ mắt đã kém, chỉ Nam Mô A Di Đà Phật, quý hoá quá, rồi cho phép Mai Trừng dẫn tôi đi vãn cảnh chùa.
Chúng tôi lại ra ngồi chỗ bàn cờ tiên. - Đêm qua, em lại mơ đúng giấc mơ ấy. Mai Trừng nói.
Giấc mơ ấy cô đã kể với tôi. Những ngày ở đây, thỉnh thoảng Mai Trừng lại mơ thấy có một bóng người đến dẫn cô đi. Đi qua một con đường lớn và dài. Rồi rẽ ngoặt vào một lối đi nhỏ trong rừng. Lướt qua những bụi cây cành cây gai góc bùng nhùng. Bay trên một cánh rừng đã dày rậm xanh lá, dù thảng hoặc vẫn chen lẫn những thân cây bị cháy thiêu trơ trụi. Đến bên một con suối cạn thì bóng người dẫn đường biến mất. Mai Trừng cũng tỉnh dậy. Phấp phỏng và hoang mang. Cảm thấy một điều linh báo mà không hiểu thực sự có chuyện gì.
- Đêm qua, em lại đến bên con suối cạn. Như vậy là lần thứ tư em mơ thấy nó. Lần này em đã leo lên những tảng đá to bị bào trơn tròn trĩnh như những trái cây khổng lồ. Em ngồi trên một hòn đá ấy. Người dẫn đường ra hiệu vẫy em đi tiếp. Em chưa kịp đứng dậy thì cái bóng biến mất...
Mai Trừng hơi gục đầu xuống. Hai bàn tay đỡ lấy gương mặt đang chìm đắm vào cõi rất xa nào. Tôi ngồi yên, chẳng biết giúp gì được cho cô.
Bất chợt có tiếng chân thình thịch đi tới. Mai Trừng giật mình, trở về với thực tại. Giềng mang đến một rổ khoai lang luộc còn nóng. Ăn đi em, ăn đi cháu. Chị đưa rổ khoai cho chúng tôi. Vùng này chỉ có thứ khoai này là đặc sản. Ruột vàng nghệ và chắc, ngọt và bùi. Uống với nước chè xanh vàng sánh chỉ một lần cũng khó quên.
Tôi đã gặp Giềng từ chiều hôm qua. Người đàn bà tầm thước, đôi bàn chân to lạ lùng. Chị cứ đi chân trần, một ngày gánh mấy gánh nước từ dưới chân núi lên chùa. Đang lúc khô hạn. Trời không cho một hạt mưa. Nhà chùa lâu nay chỉ cần dùng nước mưa chứa trong một cái bể lớn. Nước mưa giờ đã hết, phải nhờ vào người đàn bà lực điền sốt sắng làm công quả. Tôi ái ngại đưa cho Giềng đôi giầy bata cỡ 42 của mình. Chị cố thọc đôi bàn chân to dầy vào mà không được. Chân chị phải lớn hơn thế chừng hai số. Đôi bàn chân không cân đối với người. Đôi bàn chân nặng nề phiền muộn, sứt sẹo thương tích và chai sạn nỗi đau.
Giềng định đi luôn, nhưng Mai Trừng vội giữ tay chị lại: - Cô Giềng, bác Miên kể rằng ngày trước ở gần trạm có một con suối. Cô có nhớ không?
- Đúng rồi, có một con suối. Thỉnh thoảng ba chị em vẫn ra đó tắm giặt. Thì cha cháu cũng hy sinh ở đó.
- Cô có nhớ đường đi tới nơi ấy không? - Lâu quá rồi. Hết chiến tranh, ai quay lại mần chi. Nhớ đường sao nổi.
Người đàn bà lắc đầu. Chị định quay về chùa với chiếc đòn gánh và đôi thùng gánh nước. Mai Trừng vẫn nắm chặt tay chị. Cô nói như đang dò theo một con đường trong trí nhớ.
- Cháu đã tới bên con suối. Nhưng suối biến thành suối cạn rồi. Lòng suối có những tảng đá to. Có ba hòn đá lớn, như ba trái xoài chụm vào nhau...
- Rứa thì đúng rồi.
Giềng thảng thốt kêu lên. Chị kể cả bọn ngày ấy vẫn bảo ba hòn đá đó là chỗ dành riêng cho ba chị em ngồi tắm. Cởi hết quần áo ra, mỗi đứa leo lên ngồi trên một hòn đá, có khác gì ba nàng tiên cá. Nhưng có bao giờ được tắm cả ba người cùng một lúc đâu. Một người tắm thì hai người phải cầm súng canh chừng ở hai đầu khúc suối.
- Con suối ấy cạn rồi sao?
Giềng như tự hỏi, như luyến tiếc. - Vậy thì cháu mơ nữa đi. Coi xem đường đi ra sao. Linh ứng lắm đó. O chỉ nhớ tên vùng đó là A Si. Đường sá thì quên mất rồi.
Giềng ân cần dặn thêm.
Tôi cũng thực lòng mong như vậy. Mai Trừng sẽ tìm ra lối cũ để thu lượm được dấu tích của mẹ của cha. Nhưng tôi cảm thấy mỗi giấc mơ là một hành trình thực sự khổ ải đối với cô. Người ta bay trong mơ cũng hao tâm tổn lực như trèo đèo lội suối vậy thôi.
Sáng hôm sau, Mai Trừng nói đêm qua cô đã trèo lên ba hòn đá như ba trái xoài. Sau đó, cô đi men theo bên tả của con suối cạn, ngược lên phía thượng nguồn. Đến bên một gốc cây rêu phủ xanh rì thì rẽ trái đi về phía vách đá. Tới đây thì gặp dấu tích của một lán tranh đổ nát. Văng vẳng tiếng nói của người dẫn lối, một giọng nam trầm ấm. Con đã tìm ra đường rồi đó, lên đường đi con.
Vậy là đã rõ. Mai Trừng phải lên đường. Cô sẽ tìm được hài cốt của cha mẹ. Tôi giở sổ tay, ghi lại tên vùng A Si, đến cây số bao nhiêu thì rẽ trái khỏi đường quốc lộ, xuyên qua những mốc nào để tới con suối cạn, quãng đường từ con suối cạn đi lên ra sao... Quãng đường từ con suối cạn ngược lên được chị Giềng xác nhận. Trong trí nhớ ít ỏi của chị, chỉ còn lại rõ ràng khoảng cách ấy.

Tôi nói sẽ đi cùng Mai Trừng. Cô nắm tay tôi. Im lặng. Tôi đi sắm một bộ cuốc xẻng, xà beng. Hai con dao đi rừng. Hai chiếc áo mưa và mấy tấm vải nilông. Giày vải và ủng cao su cho hai người. Đèn pin và một tá bật lửa ga dắt khắp người. Thực phẩm khô và nước uống. Kem bôi chống muỗi và chống vắt. Tất cả được bỏ gọn vào hai chiếc ba lô du lịch. Địa bàn đã có sẵn bên chiếc đồng hồ đeo tay.
Giờ đã đến lúc lên đường. Một chiếc xe, hai chúng tôi cùng với con Ki. Chúng tôi đi trở lại con đường vào chiến trường năm xưa. Dáng vẻ như cán bộ cấp tỉnh đi công tác. Càng đi sâu vào, con đường càng trở nên heo hút. Thảng hoặc gặp những tốp người dân tộc lẻ tẻ trên đường. Da dẻ đen sạm, héo hắt. Con đường bị lãng quên. Con người bị lãng quên. Một vùng rừng núi bị lãng quên.
Sau hai ngày, chúng tôi đến gần vùng A Si. Không nên đi tiếp bằng ô tô. Tôi cho xe rẽ vào một thị trấn vùng cao. Thực ra chỉ là hai dãy nhà xây hai bên một con đường. Trẻ con, người lớn kéo ra xem một chiếc xe với họ là quá sang trọng. Mấy nhà trọ không nhận trông xe. Ở thị trấn này chiếc xe là cái đĩa bay từ hành tinh khác đến. Người ta sẽ kéo tới, trèo lên tường, lên cây, lên mái nhà để nhìn ngắm. Cả ngày. Cả đêm.
Rốt cuộc, tôi phải đánh xe đến đồn công an thị trấn. Tôi xuất trình chứng minh thư, bằng lái xe, giấy chứng nhận sở hữu xe. Tôi giới thiệu Mai Trừng là người đi tìm hài cốt cha mẹ hy sinh ở vùng A Si trong chiến tranh. Trưởng đồn công an đồng ý cho gửi chiếc xe. Anh bảo nếu chúng tôi cần sẽ cử một chiến sĩ tên là A Dai quê ở vùng đó dẫn đường đi tiếp.
Còn gì hơn thế nữa?
Chúng tôi (tính cả con Ki) mang ba lô xẻng cuốc xà beng, đi bằng bốn chiếc xe ôm, loại xe Minsk, lên vùng A Si. Xe phóng qua một cái cột mốc thì Mai Trừng kêu xe dừng lại. Cô bảo đã nhận ra lối rẽ giống như lối rẽ cô đã thấy nhiều lần trong mơ.
Chúng tôi thả cho bốn người xe ôm quay về. A Dai giành mang giúp ba lô và xẻng cuốc cho Mai Trừng. Anh ta và tôi đi trước, dùng dao phát quang các bụi cây và dây leo. Đi được một lát thì Mai Trừng trở nên bối rối.
- Không được. Các anh phải để em đi trước. A Dai nói có nhớ mang máng một con suối cạn đâu đây. Hãy để anh đi trước dẫn đường. Anh xăm xăm định đi theo một lối mòn mờ mờ phía bên phải. Nhưng Mai Trừng bỗng reo lên:
- Em đã nhận ra đường rồi.
Cô chỉ tay về phía bên trái. Phía ấy không có lối mòn. Dây leo chằng chịt. Phải mất một thời gian khá lâu, chúng tôi mới chém chặt được các bụi cây, mở ra một lối đi.
Loay hoay mãi cho tới trưa. Mai Trừng tiến lên, lùi lại, tạt sang phải thì gặp vực sâu, tạt sang trái thì phát hiện ra một con đường mòn bỏ quên đã lâu. Cỏ mọc cao và dây leo bò ngổn ngang. Cô như người đã bị nhập đồng, cứ lao đầu về phía trước. Đi như người mộng du. Đi như có người cầm tay dẫn đi thì đúng hơn. Chúng tôi bước gằn theo cô mà nhiều lúc không theo kịp.
Khoảng hai giờ chiều thì gặp con suối cạn. Đúng như trong giấc mơ của Mai Trừng. Đúng như trong ký ức giản đơn của chị Giềng. Giữa lòng suối có rất nhiều tảng đá bị bào cho trơn nhẵn. Nổi lên giữa chúng là một cụm ba hòn đá lớn như ba trái xoài chụm đầu vào nhau. Tôi bất chợt tưởng thấy có ba nàng tiên cá nõn nà ngồi trên đó. Họ mỉm cười bí ẩn đằng sau một màn khói mờ ảo.
Dòng suối nay chỉ còn là một dòng đá cuội màu trắng, có những viên sáng lấp lánh. Những hòn đá bằng nắm tay, bằng trái bưởi, bằng quả bí ngô. Những tảng đá to bằng cái chum nước rải rác đây đó. To nhất là ba trái xoài chụm đầu thành chùm. Cả một dòng suối đá khô khốc uốn mình len lỏi trong rừng.
Mai Trừng lật đật chạy qua con suối đá. Sang đến bờ bên tả, cô chạy men theo bờ. Đang chạy, bất đồ cô vấp một cái, tung mình lên rồi ngã vật xuống cùng một tiếng thét vỡ toang lồng ngực. Cô nằm ngửa trên mặt đất, thân người quằn quại, thở hồng hộc như một người đang bị rạch bụng, bị moi sạch tim gan. Chân tay cô bất động như bị giữ rất chặt.
A Dai và con Ki định lao tới, nhưng tôi ra hiệu cho tất cả đứng yên và giữ im lặng. Mai Trừng oằn người lên từng đợt. Oằn lên từng đợt. Cuối cùng, cô xuội hẳn chân tay ra. Nằm bất động.
Thình lình Mai Trừng đứng vụt dậy. Không còn là cô gái ấy nữa. Đó là một linh hồn đang lao vút về phía thượng nguồn. Chúng tôi tức tốc đuổi theo. Cô băng qua những bụi cây, đâm đầu vào một gốc cây rêu phủ xanh rì. Cô ngã xuống, rồi đứng dậy ngay. Rồi rẽ trái, lao về phía một bức tường thành bằng đá.. Chạy qua dấu tích một cái lán tranh đổ sập đã lâu, chỉ còn ngổn ngang những cành tre nứa bầm dập, Mai Trừng cũng không dừng lại. Cô chạy thêm một quãng nữa. Cuối cùng cô hổn hển dừng lại bên một khoảng đất trống, cỏ mọc lút dầy.
Hai tay sờ soạng về phía trước như một người mù. Mai Trừng lẩm bẩm điều gì đó. Người cô run lên. Run nhè nhẹ. Cơn rung lắc mạnh dần lên. Rồi cả thân người rung bần bật. Cô đổ vật xuống, nằm sấp trên mặt đất. Hai tay dang ra như ôm ngang một vật nào đó.
Một lát, cô động đậy tay chân. Ngồi dậy. Rồi cô bò sang khoảng đất bên cạnh. Lại nằm sấp xuống. Lại dang hai tay như ôm một ngôi mộ.
Con Ki hơi khịt khịt mũi. Mắt nó nhoèm nước. Tức là nó đã phát hiện ra nơi có hài cốt. Nó vốn thính nhạy với di hài của những người quá cố.
Lâu sau. Mai Trừng bò dậy. Cô không còn biết đến chúng tôi đang đứng cách một quãng ở đằng sau. Cô quỳ gối, chắp tay khấn vái những gì nghe không rõ. Sau một lúc, giọng cô bỗng cao dần lên:
- Con lạy cha, con lạy mẹ, cha mẹ hãy giải thoát cho con khỏi sứ mệnh đi trừng phạt cái ác. Hai mươi sáu năm con phải đi trừng phạt như vậy là dài quá rồi.
Gió thổi xao xác. Từng lớp cỏ bị đè rạp như có người đang bước qua bước lại trên đó và suy nghĩ lung lắm. Có tiếng rì rào như bàn bạc, như khuyên nhủ.
- Nhưng mẹ ơi, chừng nào còn cõi người thì còn cái ác, cũng như cái thiện vậy thôi. Diệt trừ cái ác là việc của mọi người, sao lại bắt một đứa con gái đơn độc như con phải làm việc ấy?
Gió lại giận dữ thổi qua. Toàn thân Mai Trừng run lẩy bẩy. - Xin cha mẹ cho con trở về làm một đứa con gái bình thường. Con cũng muốn yêu và được yêu. Người ta yêu con thì đâu có gì là ác độc, cớ sao người ấy cũng bị xuống tay trừng phạt?
Một tiếng gió âm trầm tràn qua. Một tiếng gió thanh thanh yếu ớt phản bác. Những lớp cỏ vừa ngóc lên lại bị đè rạp xuống.
- Lần này con xin phép đưa cha mẹ về chùa Bảo Sơn. Cha mẹ hãy yên nghỉ vĩnh viễn ở đó. Cô Giềng cũng đang ở đó. Cô ấy sẽ chăm sóc khói hương cho cha mẹ thường xuyên.
Mai Trừng cúi gục đầu rất lâu. Cô đang lắng nghe lời căn dặn của bậc phụ mẫu ở cõi vĩnh hằng. Hai luồng gió trầm ấm và thanh thanh cứ nối tiếp nhau tràn qua.
- Con xin nghe theo lời cha mẹ... Hạnh phúc chỉ thực sự có chừng nào cha mẹ cho con thoát khỏi sứ mệnh ấy... Ôi, con biết là cha mẹ sẽ bằng lòng mà. Cô bỗng đổ vật xuống. Lại giãy giụa trong cơn run quằn quại. Một cái gì đó đang bị xé rách trong người cô, bị giật ra từng mảng, bị rút dần ra như một sợi dây mảnh và bất tận.
Rồi vút một cái, tất cả bay thoát lên khỏi người cô. Mai Trừng quẫy đạp mấy cái nữa rồi lật nghiêng người. Cặp mắt lờ đờ hết hồn của cô dần dần trở lại tỉnh táo và tinh nhạy. Cô từ từ ngồi dậy.
- Đây là cha em. Đây là mẹ em.
Cô chỉ hai khoảng đất bằng, cách nhau chừng vài mét, chẳng có vẻ gì là hai nấm mộ.
Con Ki lập tức xông đến. Nó hít nó ngửi cả hai nơi. Đuôi nó vẫy rối rít. Như vậy là nó đã xác nhận điều Mai Trừng nói.
Ba chúng tôi dùng dụng cụ mang theo để khai quật hai nấm mộ. Những tấm vải ni lông quấn quanh tử thi vẫn chưa mục nát. Chúng tôi dùng những tấm ni lông mới bọc gọn hai bộ hài cốt lại. Xong xuôi thì đã xế chiều, nhưng tất cả đều quyết tâm quay trở ra. Chúng tôi có đèn pin và A Dai đã dự phòng mang theo mấy khúc nứa khô làm đuốc.

Mai Trừng dường như đã trở thành một cô gái khác. Tôi đánh xe đưa cô trở về vùng Cửa Lớn. Ngang qua một quãng rừng vắng, cô bất chợt bảo tôi dừng xe. Cô chạy sang bên đường nở đầy hoa dại sặc sỡ. Cô lom khom cúi tìm trong những lùm hoa, bụi hoa, vồng hoa. Tất cả đều phô phang mời gọi.
Sau rốt, cô ôm một bó hoa trên ngực, nhảy chân sáo quay trở về, đó là bước chân của một bé gái vừa mới trở thành thiếu nữ. Mái tóc tung bay tinh nghịch trong nắng sớm. Gương mặt rạng rỡ, vô tội và hồn nhiên. Cả thân hình thiếu nữ mới lớn tràn ngập mùi hoa rừng. Lắc lư uyển chuyển theo những nhịp chân sáo.
- Đây là hoa cho anh.
Cô nói đơn giản như biết chắc là tôi sẽ nhận. Giữa cả triền hoa rực rỡ và chói gắt, cô chỉ chọn những cành hoa li ti bông nhỏ. Phơn phớt tím. Phơn phớt vàng. Phơn phớt hồng. Nhiều nhất là những bông hoa trắng thơ dại. Tất cả đều là hoa dại, thứ hoa đánh động lòng trắc ẩn vì không có tên.
Về đến vùng Cửa Lớn, tôi cho xe chạy men theo hàng dương ngăn cách con đường với bãi tắm. Mai Trừng nhớ ra hôm nay là ngày mười bốn, ngày mai rằm tháng bảy xá tội vong nhân. Rằm tháng bảy, cô sẽ phải giúp sư cụ làm lễ cúng những vong hồn vô gia cư không nơi nương tựa. Cô sẽ phải đổ cháo vào những chiếc phễu quấn bằng lá đa, rồi đặt phễu cháo lá đa khắp trong vườn chùa. Những cô hồn mỗi năm sẽ được một bữa no vào rằm tháng bảy. Thế còn những cô hồn đang sống đây kia trong cõi người này, mỗi năm họ không được riêng một ngày bố thí. Ngày nào là để tưởng nhớ họ? Liệu có mấy ai nhớ rằng họ đang còn sống, sống vật vờ?
Chưa đi hết hàng dương. Tôi bỗng giật mình, phanh xe đột ngột. Một bóng người quen quen lẫn trong đám người trên bãi tắm. Tôi lao ra khỏi xe, nhưng chạy chậm dần lại, rồi giả vờ tha thẩn tản bộ qua chỗ đám người kia. Tôi vừa nhìn thấy một người đàn bà trông giống Yên Thanh. Hay chính là cô ta? Phát hiện ra tôi, cô ta vội vàng lẩn đi mất?
Tôi không gặp cô ta để trả thù. Hận thù sẽ gây ra liên tiếp một chuỗi hận thù theo vòng tròn. Hận thù sẽ thiêu đốt tim gan chính kẻ đang ôm hận. Tôi muốn gặp cô ta, đối thoại và đối chất. Cô ta đã được gì, đã mất gì? Cô ta có thấy bình yên và hạnh phúc hay không?
Nhưng Yên Thanh đã lẩn tránh. Đấy có thể cũng là một câu trả lời?
Chúng tôi đến nhà chị Giềng trước.
Chuyện gì xảy ra thế này? Không khí tang tóc trùm lên căn nhà nhỏ. Mấy người láng giềng chạy qua chạy lại. Một bà xé tấm vải xô, quấn lên đầu ba đứa trẻ ba vòng khăn tang trắng. Giữa nhà đặt một chiếc quan tài gỗ loại xấu. Những đường bào sứt sẹo, cong vênh.
Người ta đang chuẩn bị đưa ma cho chị Giềng. Cái chết đến không ai có thể ngờ. Như một thứ tai bay vạ gió. Như một mảnh thiên thạch vớ vẩn trong vũ trụ bỗng rơi độp xuống đầu ta. Giềng kêu đau bụng. Sau rồi đau quá, chị mới chịu để xe ôm đưa đến bệnh viện. Người ta khám qua loa, chẩn đoán là viêm túi mật, phải mổ. Gia đình hẵng cáng bệnh nhân ra ngoài, tự đi mua máu và đóng đủ viện phí mới làm thủ tục nhập viện được.
Gia đình có ai đâu? Chỉ có thằng con lớn mười hai tuổi và bà hàng xóm theo giúp.
Số tiền chạy chữa ngang bằng vài ba tạ thóc. Ở thành thị thì chỉ bằng một bữa ăn nhậu đặc sản tàm tạm cho vài ba người. Nhưng người nông thôn như gia đình chị Giềng có bao giờ nhìn thấy khoản tiền to như thế. Bà hàng xóm và đứa con trai đặt chị nằm dưới một gốc cây khuất lối gần cổng sau bệnh viện. Chỉ còn có cách mong cho chị đỡ đau dần, rồi đi về. Người tuyệt vọng chỉ biết chờ phép lạ. Nhưng càng lúc Giềng càng đau hơn. Có phải viêm túi mật gì đâu. Một cái bệnh đơn giản cần một ca mổ đơn giản và kịp thời: Đau ruột thừa. Người không có tiền trong thời buổi kinh tế thị trường tiền trao cháo múc dễ được chọn một cái quyền là quyền chết. Giềng quằn quại kêu la. Bàn tay bóp chặt tay thằng con như truyền bớt cái đau sang nó. Bàn tay chị cứ nới lỏng. Lỏng dần. Rồi tuột ra. Xuội xuống.

Mai Trừng cũng tự đội cho mình một vành khăn tang. Chỉ có dân xóm giềng đi đưa tang. Những hình hài gầy guộc, xiêu vẹo, như chính họ mới là những hồn ma. Con đường cát đôi chỗ ló ra những khoảng đất thịt trơn lép nhép sau trận mưa hôm trước. Bao nhiêu lâu khô hạn, hôm qua bỗng được một trận mưa. Cái huyệt đào từ trước, giờ đã lõng bõng nước. Quan tài thả xuống cứ nổi lềnh bềnh. Lại phải kéo quan tài lên. Phải tát cho hết nước. Khi ấy mới hạ huyệt được.
Đám ma không kèn trống. Bà sư cụ già yếu, không xuống núi được. Bà ngồi trên chùa gõ mõ tụng kinh cầu siêu. Rồi bà cho đánh chuông lớn chuông bé khắp chùa. âm thanh như một núi mảnh thuỷ tinh sắc vụn trút xuống. Núi âm thanh lấp đầy, xây thành mộ cho một linh hồn đột tử oan uổng. Người nghèo ở đâu chả vậy. Họ sống ngơ ngác giữa đời, không một nguồn bảo hiểm, số mạng có thể kết liễu bất cứ lúc nào bằng thiên tai, bằng một mảnh chai cứa vào chân gây nhiễm trùng, bằng đủ mọi thứ tai bay vạ gió mà những người sung túc hơn có thể chữa chạy được.
Sau đám tang, mọi người về hết. Thằng bé ngồi lại một mình. Tôi ngồi lại cùng nó. Mười hai tuổi, nó đã bị buộc trở thành chủ gia đình. Nó còn hai đứa em thiếu ăn, thiếu học. Nó không được quyền ngồi im tự hỏi, phải làm gì đây? Nó chỉ được phép đứng lên ngay lập tức, hùng hục lao vào dòng đời để kiếm ăn từng bữa cho cả nhà. Người cha nó ở nơi đâu? Anh ta có bị động lòng, có bị giật mình, có bị máy mắt, có bị vấp ngã vào ngày hôm nay không? Ngay cả tôi, tôi có bị giật mình, bị máy mắt bao giờ không nhỉ? Bạn bè tôi vẫn nói con cái tôi rải rác khắp nơi. Những người đàn ông bôn ba nhiều, khắp các đại dương, khắp cái gầm trời này, ai mà chả có những lần đánh rơi thản nhiên như thế.
- Mạ cháu chỉ bị ruột thừa. Có tiền thì mạ cháu không chết. Thằng bé bất chợt nói. Giọng nó khô sắc.
- Người ta bảo khi đó bệnh viện bận cấp cứu cho một người tắm biển bị đau tim. Bọn tắm biển có tiền.
Lại sinh thêm một mối hận. Lại nuôi thêm một mối hận. Dân làm nông nghiệp ở vùng Cửa Lớn kéo ra chặn đường, không cho khách du lịch đi qua để tới bãi tắm. Xe ô tô phải đi vòng thêm mấy cây số. Người ta cũng kéo tới bãi tắm này để ngăn cản du khách. Giận cá chém thớt. Mối hận với người này lại trút lên đầu người khác. Hận thù thành một cái vòng luẩn quẩn.
- Người ta chỉ cứu bọn tắm biển. Bọn tắm biển có tiền. Thằng bé lẩm bẩm nhắc lại.
Không thể an ủi gì được vào lúc này. Những cái chết thảm khốc nhất mà tôi đã từng chứng kiến, những nỗi đau tôi từng phải chịu, những lần bị phản bội, bị lừa đảo... thảy đều vô nghĩa, đều bé nhỏ so với nỗi đau khổ hiện hữu quá sức chịu đựng trên đầu, trên vai thằng bé này.

* * *

Ngày hôm sau, chúng tôi giúp sư cụ cúng rằm tháng bảy. Ba đứa bé đội khăn tang cũng lên chùa làm công quả. Khách đi tắm biển kéo lên chùa rất đông. Có những bộ mặt hiếu kỳ, xem cho biết. Có những bộ mặt thành tâm, thành tâm trong chốc lát. Có những bộ mặt ám tối tín điều, mê muội khổ sở. Họ vào chùa thắp hương, nghe kinh nghe kệ, cúng dường cho chùa rồi xin lại chút lộc thánh. Họ tha thẩn khắp vườn chùa, chỗ nào giắt được que hương vào là giắt để mà khấn vái, chỉ mong cầu được ước thấy, ăn nên làm ra. Có một nhà thì xây được ba nhà. Một vốn bốn trăm lời.
Tôi thoang thoáng nghe được một lời cầu khấn như thế. Định đi cướp giật hay sao mà đòi một vốn bốn trăm lời? Sự thật là có những tên kẻ cướp, trước mỗi vụ làm ăn đều rất thành tâm đến nơi nhà thờ chùa chiền xin được phù hộ. Hành sự xong rồi thì tới lễ tạ và xưng tội sám hối.
Mai Trừng và tôi cùng mấy đứa trẻ và con Ki đi khắp cái vườn chùa rộng um tùm cây lá. Chúng tôi giắt những chiếc phễu cháo lá đa vào khắp các gốc cây, các chẽ cây, các bụi song mây và dứa dại, vào các kẽ đá. Đám cô hồn được ngày no đủ. Có mấy người ăn mày tới nhặt cháo lá đa húp ngay. Đám khách du lịch có kẻ vô ý đá phải làm đổ cả phễu cháo.
Thình lình, có một kẻ nhẩy bổ vào tôi từ phía sau. Dù từ phía sau thì tôi vẫn cảm thấy. Tôi tức thì tạt sang bên, khéo léo tung lại cái chân trái để gạt cẳng đối phương. Cùng lúc Mai Trừng nhìn thấy kẻ nọ cầm dao xông vào tôi, nên vội lao lên để che chắn và đẩy tôi ra. Kẻ cầm dao bị tôi gạt ngã, nhưng đang đà lao tới, đâm sầm vào Mai Trừng. Cả hai ngã vật xuống đất.
Con Ki lao tới cắn vào tay kẻ nọ và tước được con dao. Tôi vặn tay kẻ xoã tóc kia, lôi dậy. Một mụ đàn bà. Một cặp mắt căm thù đến mức cuồng dại. Mụ ta hất mớ tóc lấp đầy trên bộ mặt nhớp nháp mồ hôi ra. Yên Thanh.
- Tao căm thù mày.
Cô ta rít lên. Thách thức. Sẵn sàng chịu sự trừng phạt tồi tệ nhất.
Thì sự trừng phạt đã hiện ngay trên gương mặt Yên Thanh. Nét đẹp hoa khôi vẫn thoang thoáng còn, nhưng tàn tạ héo úa. Chẳng rõ vì ngọn lửa hận thù trong lòng đốt cháy dần những gì tươi tắn? Hay là vì sự trác táng đàng điếm thâm quầng trên mắt, khô héo trên da mặt? Hay là vì cả hai.
Tôi đẩy cô ta về phía mấy người bảo vệ cùng một đám đông đang xúm lại.
Mai Trừng bị một vết chém vào cánh tay. Vết chém khá sâu, nhưng không chạm xương. Máu ra nhiều, chúng tôi đưa cô vào chùa, dùng bông băng để cầm máu. Sư cụ chỉ nhìn thấy mờ mờ. Cụ luôn miệng kêu Nam Mô A Di Đà Phật, sao lại ngay ở nơi cửa Phật thế này? Sao lại vào ngày xá tội vong nhân thế này?
Không trầm trọng. Băng bó một chút là ổn. Tôi và Mai Trừng đi ra sau chùa. Tránh những lời xót thương của sư cụ. Tránh ba đứa trẻ vừa mới chịu tang lại suýt phải chứng kiến một cái chết nữa. Tránh xa đám người ồn ào hiếu kỳ.
- Rốt cuộc nữ thần đồng trinh đã bị chảy máu. Tôi nói đùa. Tôi nhớ chuyện ở một nước Nam á, người ta có tục tôn những bé gái lên làm nữ thần sống, làm nữ thần đồng trinh. Thần thánh không bao giờ chảy máu như người phàm trần. Nữ thần cũng sẽ bị phế truất khi nào đến tuổi dậy thì, hoặc bị tai nạn xước da chảy máu.
Nữ thần đang ngồi bên tôi cũng vậy. Chỉ trước đây mấy ngày thôi thì đừng hòng lưỡi dao kia chạm được vào người cô. Con mụ Yên Thanh sẽ phải lăn quay ra với cánh tay đau đớn bất động.
- Em có tiếc vì không trừng phạt được nữa hay không? - Em sung sướng vì được làm người bình thường.
Mai Trừng lại trả lời đơn giản. Cô ngả đầu lên vai tôi. Hình như cô thiu thiu ngủ. Gió xào xạc trên này. Biển rì rào dưới kia. Tất cả đều như đang hát ru.

Chương 9

Chúng tôi hỏa táng hài cốt cha mẹ Mai Trừng ở trong vườn chùa. Hai chiếc chảo gang lớn đựng hai bộ hài cốt ngập trong dầu hoả. Dầu hoả cháy, thiêu huỷ dần chỗ hài cốt thành tro. Phải rót thêm mấy lượt dầu cho đầy chảo. Đêm xuống rồi mà xương vẫn chưa rục ra hết. Mai Trừng và tôi phải ngồi canh hai cái chảo bốc lửa.
Rồi ít ngày nữa, chúng tôi sẽ rời chùa Bảo Sơn. Mai Trừng sẽ trở về với cõi người. Tôi sẽ trở về với biển. Cũng có thể dự định sẽ thay đổi. Chẳng có điều gì dám chắc. Cả hai nơi ấy đều có sóng ngầm, sóng dữ, sóng thần. Cả hai nơi đều đầy bất trắc. Cả hai nơi đều có những kẻ chán làm người, và những kẻ sung sướng vì được làm người bình thường.
Tôi đưa mắt nhìn xuống mặt biển đêm lấp lánh những con sóng lân tinh. Đằng sau một gềnh đá lại có những đốm lửa như hoa cà hoa cải. Mỗi đốm lửa quét một hình bầu dục hoặc một hình tròn méo mó. Những người đàn bà bán dâm đang đốt vía trong tư thế compa mở hai mươi lăm độ. Tất nhiên từ trên này, không ai nhìn thấy họ. Chỉ thấy những đốm lửa quay tròn như một vũ điệu lửa.
Đột ngột một đám lửa bùng lên ở chỗ con đường bên cạnh rừng dương. Soi rõ một đám người hú hét bỏ chạy cho xa cột lửa. Soi rõ cột lửa chính là chiếc xe Toyota Corona của tôi đang bùng cháy. Tôi đã bỏ xe lại đó, định lát nữa mới đánh xe về nhà trọ.
Tôi đứng bật dậy.
Nhưng không kịp rồi.
Chiếc xe đã nổ tung. Khung xe cháy lăn cuộn tròn trên mặt đường, rồi mắc vào hai cây dương. Hai cây dương cũng bắt lửa, cháy bùng như hai bó đuốc.
Mai Trừng đứng dậy. Bám chặt lấy tôi. Hai chúng tôi thành kẻ bất lực, chỉ còn biết đứng nhìn chiếc xe bốc cháy.
Ai là kẻ đốt xe? Yên Thanh? Lũ du côn tìm đến bãi tắm để hành lạc và thỏa chí ngông cuồng? Hay là những người dân quê bị mất đất quay ra trả thù bọn có tiền? Với họ, tất cả những người đi tắm biển đều là bọn có tiền ăn trắng mặc trơn, là kẻ ra đi để lại rác rưởi và chất thải trên vùng đất của họ, để lại những đứa con hoang và căn bệnh khó chữa chạy cho đám đàn bà địa phương. Để lại những căn bệnh truyền nhiễm trong lối sống cho đám đàn ông và lũ trẻ.
Bất đồ chuông chùa rung thảng thốt. Chuông rung hoảng loạn. Sư cụ đã bị cướp mất bình yên. Chuông giận dữ đổ ập vào không gian. Không còn là đống thuỷ tinh vỡ lanh canh. Lần này là cơn mưa loảng xoảng của mảnh gang mảnh thép. Cả cõi người sụp xuống dưới một cơn mưa kim loại. Cả cõi người bị nhấn chìm trong một trận hồng thủy ngập tràn kim loại.
Cõi nhân gian như đang kề bên bờ vực huỷ diệt. Động đất ở Nhật. Lụt lớn ở Trung Quốc. Sóng thần ở Bangladesh. Những trận nóng kinh hồn và bất thường ở những xứ như Pháp, Anh, thậm chí cả ở Mỹ, làm chết hàng ngàn người. Vậy thì chẳng phải cái hố đen diệt vong đã bắt đầu hiện ra rồi sao?
Dưới núi, phía bên phải là vũ điệu những đốm lửa xoay tròn của những người đàn bà bán dâm. Ở bên trái là chiếc xe ô tô của tôi vẫn đang cháy phừng phừng. Ở trên cao này có hai ngọn lửa đang cháy trong hai chiếc chảo gang. Những mảnh vụn kim loại vẫn bay mù mịt trong không gian.
Tôi ba mươi lăm tuổi. Tuổi ấy Đức Phật được giác ngộ. Có nhiều người đi qua tuổi ba mươi lăm mà mãi mãi không giác ngộ. Có những người giác ngộ trước cả tuổi ba mươi lăm. Ngộ muộn hay ngộ sớm, họ tất thảy đều đáng thương.

Hết